Teoretyczne koncepcje uzależnienia (12 godz.)

m.in. główne teorie wyjaśniające uzależnienie; przyczyny sięgania po środki psychoaktywne; skutki uzależnienia, nadużywania oraz używania substancji psychoaktywnych; typy osobowości szczególnie narażone na uzależnienie; analiza studiów przypadków osób uzależnionych od narkotyków; umiejętność wstępnego zdiagnozowania uzależnienia oraz wyjaśnienia jego etiologii

Uzależnienia behawioralne (12 godz.)

m.in. współczesna definicja uzależnień behawioralnych i ich charakterystyka (hazard, uzależnienie od komputera/gier/internetu, pracoholizm, seksoholizm, zakupoholizm, zaburzenia odżywiania); przyczyny uzależnień behawioralnych; trendy w profilaktyce, czynniki ryzyka i czynniki chroniące w rozwoju uzależnienia; podejścia w terapii oraz specyfika kontaktu terapeutycznego z osobą uzależnioną behawioralnie

Rodzina z problemem uzależnienia (12 godz.)

m.in. funkcjonowanie rodziny z problemem uzależnienia; koncepcja współuzależnienia; konsekwencje współuzależnienia (zaniedbanie potrzeb emocjonalnych, przemoc, zaburzenia psychiczne i psychosomatyczne, zaburzenia funkcjonowania społecznego); dorosłe dziecko alkoholika – koncepcja DDA, wyjaśnienie pojęcia i kontrowersje wokół tego terminu; formy pomocy osobom współuzależnionym; motywacja do podjęcia leczenia i efektywność psychoterapii osób współuzależnionych

Legalne i nielegalne substancje psychoaktywne (8 godz.)

m.in. dostępne na polskim rynku substancje psychoaktywne; m.in.: marihuana, amfetamina, mefedron, metamfetamina, opiaty, leki psychotropowe, dopalacze, substancje lotne oparte na rozpuszczalnikach; rośliny o działaniu odurzającym nie będące pod restrykcją ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii; działanie substancji psychoaktywnych oraz ich wpływ na organizm człowieka; pierwsza pomoc w przypadku przedawkowania określonych substancji

Profilaktyka uzależnień od narkotyków i alkoholu (16 godz.)

m.in. założenia współczesnej profilaktyki uzależnień; najważniejsze elementy stylu pracy profilaktyka; skuteczny program profilaktyczny a skuteczny profilaktyk; czynniki chroniące; czynniki ryzyka; model tradycyjny a model współczesny w profilaktyce używania substancji psychoaktywnych

Formy pomocy osobom uzależnionym oraz podstawy prawne i etyczne (8 godz.)

m.in. formy pomocy osobom uzależnionym: charakterystyka dostępnych form leczenia: leczenie ambulatoryjne, terapia indywidualna, punkty konsultacyjne, dzienne ośrodki pomocy psychologiczno-pedagogicznej, poradnie leczenia uzależnień, ośrodki terapii krótko i długoterminowej; nowe podejścia w leczeniu uzależnień – Dialog Motywujący oraz podejście w oparciu o redukcję szkód wg. Andrew Tatarsky’ego; ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 2005 r. oraz ustawa o ochronie danych osobowych (informacje objęte szczególnymi środkami ochrony); kodeks etyczny w pracy zawodowej. Uniwersalne zasady etyczne w pracy z osobami używającymi lub/i uzależnionymi, współuzależnionymi, chorymi psychicznie, ofiarami przemocy oraz zagrożonymi wykluczeniem społecznym

Alkohol – geneza uzależnienia, formy pomocy i terapia (12 godz.)

m.in. geneza uzależnienia od alkoholu; podstawowe formy terapii; pojęcie redukcji szkód w kontekście uzależnienia od alkoholu; koncepcja nałogowego mechanizmu regulacji uczuć wg Mellibrudy; wpływ alkoholu na organizm człowieka; długotrwałe skutki używania/uzależnienia od alkoholu

Choroby zakaźne występujące u osób stosujących środki odurzające (10 godz.)

m.in. epidemiologia, patogeneza i manifestacja kliniczna, m.in.: zakażenia wirusem HIV, zakażenia wirusami hepatotropowymi (HAV, HBV, HCV), chorób przenoszonych drogą płciową (kiła, rzeżączka, NGU, inne), wybranych chorób skóry; odległe powikłania chorób zakaźnych; możliwości leczenia oraz zapobiegania przedstawionym jednostkom chorobowym

Współwystępujące zaburzenia psychiczne – podstawy psychopatologii (12 godz.)

m.in. epidemiologia zaburzeń psychicznych wśród pacjentów placówek uzależnień oraz rozpowszechnienie uzależnienia od substancji wśród pacjentów psychiatrycznych; etiologia współwystępowania zaburzeń, diagnostyka i postępowanie w przypadku wybranych zaburzeń; zaburzenia zachowania; wybrane zaburzenia osobowości (borderline, antyspołeczne, narcystyczne, unikowe i zależne); ADHD i inne zaburzenia ze spektrum neuroatypowości; zespół abstynencyjny; farmakologia w uzależnieniach; PTSD, c-PTSD, zaburzenia związane ze stresem

Podwójna diagnoza (8 godz.)

m.in. definicja pojęcia podwójna diagnoza; podwójna diagnoza: zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania najczęściej występujące u osób uzależnionych, w tym m. In.: schizofrenia; zaburzenia nastroju (zaburzenia depresyjne, zaburzenie dwubiegunowe), zaburzenia lękowe, zaburzenie obsesyjno-kompulsywne

Neurobiologiczne mechanizmy uzależnień (12 godz.)

m.in. neuroprzekaźnictwo synaptyczne i anatomia układu nerwowego; przewodzenie sygnału i układ nerwowy w ujęciu chemicznym; obwody nagrody i zaburzenia układu nagrody; uzależnienie od substancji psychoaktywnych – biologiczne mechanizmy uzależnień: nikotyna, alkohol, opiaty, środki psychostymulujące, leki o działaniu uspokajającym, marihuana, środki halucynogenne i narkotyki klubowe

Relacje społeczne a uzależnienie (16 godz.)

m.in. rozwój grupy i procesy socjalizacji, normy i role grupowe, procesy grupowe, myślenie grupowe; metody analizy struktury grupy; grupowe podejmowanie decyzji; publiczny konformizm a prywatna akceptacja; czynniki kształtujące postawy, metody ich zmiany i uodpornienie na zmianę postaw

Zdrowie i budowanie odporności psychicznej (10 godz.)

Warsztat interpersonalny (16 godz.)

m.in. integracja uczestników; poszerzenie świadomości swoich zasobów i deficytów w zakresie budowania relacji z innymi ludźmi; większa otwartość w wyrażaniu swoich uczuć i myśli; nauka konstruktywnego rozwiązywania konfliktów; rozwój umiejętności przyjmowania wsparcia i pomocy; weryfikacja możliwości zmiany swoich zachowań; lepsze rozumienie zachowań własnych i innych osób w grupie

Podstawowe umiejętności pomagania (10 godz.)

m.in. rozwijanie kompetencji służących pomaganiu: Kompetencje interpersonalne: aktywne słuchanie, odzwierciedlanie, klaryfikowanie, prowadzenie (zadawanie pytań), konfrontowanie, interpretowanie, podsumowywanie; Kompetencje emocjonalne: empatia, wspieranie, niedopuszczanie do pewnych zachowań, świadomość własnych emocji; Kompetencje intelektualne: diagnozowanie, kreatywność, elastyczność, samoświadomość; pomaganie bez oporu (wg. Johna Enrighta)

Dialog Motywujący w pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym (20 godz.)

m.in. podstawowe założenia Dialogu Motywującego; transteoretyczny model zmiany; cztery zasady Dialogu Motywującego – wyrażanie empatii, rozwijanie rozbieżności, wykorzystywanie oporu i rozwijanie rozbieżności; nauka podstawowych umiejętności rozmowy motywującej (OARS); typy odzwierciedleń: odzwierciedlenia proste i odzwierciedlenia złożone (odzwierciedlenie wyolbrzymione, odzwierciedlenie uczuć, odzwierciedlenie ujmujące obie strony problemu, odzwierciedlenie prawdziwego znaczenia); rozpoznawanie mowy zmiany i mowy podtrzymania; praca z oporem; praca z ambiwalencją; wzmacnianie wiary we własne możliwości; doskonalenie umiejętności Dialogu Motywującego w praktyce zawodowej

Interwencja w kryzysie (10 godz.)

m. in. istota kryzysu, traumy i ludzkiej rezyliencji. interwencja kryzysowa i w obliczu traumy - jej historia, istota i obszary jej zastosowań, strategie i techniki interwencji kryzysowej uwzględniająca interwencje poznawcze, relacyjne i neurobiologiczne (ze szczególnym uwzględnieniem pracy na zasobach), interwencja kryzysowa w przypadku osoby uzależnionej i jej rodziny

Podstawy interwencji w kryzysie: Zadania w interwencji kryzysowej; Ocena w interwencji kryzysowej (rozpoznanie i ocena kryzysu, rozpoznanie i ocena stanów transkryzysowych); Sześcioetapowy model interwencji kryzysowej; Narzędzia pomagania w interwencji kryzysowej; Procedura interwencji wobec osoby uzależnionej