Gry to nie tylko rozrywka. Dlaczego gramy i jak zaprojektować wciągającą grę?
Gry od lat fascynują ludzi – od klasycznych planszówek i karcianek po zaawansowane produkcje cyfrowe. Są one znakomitym źródłem rozrywki i sposobem na relaks, ale nie tylko. Gry to medium złożone, które może odpowiadać na różne potrzeby. Dlaczego tak chętnie korzystamy z tej formy aktywności? Od czego zależy to, czy gra nas „wciągnie” i po jakie gry nie warto sięgać – tłumaczy dr Maciej Nawrocki, kulturoznawca i koordynator kierunku Game Design na Wydziale Interdyscyplinarnym w Krakowie Uniwersytetu SWPS.
Gry, zarówno cyfrowe, jak i analogowe, mogą pełnić wiele ważnych funkcji – mogą być cennym narzędziem edukacyjnym, sposobem na rozwój umiejętności społecznych czy metodą radzenia sobie ze stresem. Dlaczego tak chętnie po nie sięgamy? Różnorodne produkcje pozwalają nam na chwilowe oderwanie się od rzeczywistości, a także stymulują intelektualnie i emocjonalnie.
Większość gier przede wszystkim dostarcza przyjemności, która może być wzbogacona o innego rodzaju wrażenia. Na przykład gry analogowe są aktywnością budującą poczucie więzi między graczami zasiadającymi do wspólnego stołu. Nie należy jednak zapominać o tym, że w gry można i warto grać także dla rozrywki, niezbędnej wszakże do prawidłowego funkcjonowania człowieka często przytłoczonego obowiązkami.
dr Maciej Nawrocki, kulturoznawca z Wydziału Interdyscyplinarnego w Krakowie Uniwersytetu SWPS
Rzecz jasna, gry mogą mieć także swoje ciemne strony – ich nadużywanie może prowadzić do uzależnienia, a niektóre z nich mogą utrwalać negatywne wzorce.
– Od gier można się uzależnić tak samo, jak od każdej innej formy obcowania z kulturą albo można wyciągać z nich złe wzorce. To samo może zrobić niedojrzały czytelnik lub widz. Natomiast warto pamiętać, że zwłaszcza współcześnie istnieje wiele gier cyfrowych ze złożoną fabułą dotykającą istotnych problemów czy budzącą rozmaite emocje. Dość wspomnieć o serii The Last of US, która posłużyła za pierwowzór dobrze przyjętego przez krytykę serialu – tłumaczy kulturoznawca.
Ostatecznie, gry – zarówno cyfrowe, jak i analogowe – stanowią istotny element współczesnej kultury i rozrywki. Kluczowe jest jednak świadome podejście do ich użytkowania, aby czerpać z nich korzyści bez popadania w skrajności. Właściwie dobrane gry mogą rozwijać, uczyć i być źródłem bezcennych wrażeń, ale nie każda dostępna na rynku propozycja nam to zaoferuje.
Gra grze nierówna
Niektóre gry pozwalają nam zanurzyć się w niezwykłych światach i przeżywać epickie przygody, dostarczając emocjonującej rozrywki. Inne rozwijają strategiczne myślenie i zdolności interpersonalne. Są też gry społecznie zaangażowane, które uczą empatii i poruszają ważne społecznie tematy. Jednak nie każda produkcja dostarcza wartościowego doświadczenia.
– Zawartość treściowa gier bywa różna – nie we wszystkie warto grać, jeżeli szukamy rozwoju emocjonalnego albo intelektualnego. Podobnie jak w przypadku książek czy filmów, są gry, które powstają naprędce i bez większego namysłu, jedynie w celu zaspokojenia rynkowych potrzeb - twierdzi dr Maciej Nawrocki. – Możemy wyróżnić gry bardziej złożone, jeśli chodzi o to, jakie i ile funkcji poznawczych angażują, jak i proste, gdzie nauczenie się zasad jest łatwe i później gra w te gry polega na dosyć powtarzalnym, automatycznym działaniu. Gra, która wymaga od uczestnika nauczenia się złożonej strategii i przełączania się między różnymi zadaniami, aby osiągnąć w niej sukces, może być dobrym środowiskiem do trenowania pewnych aspektów poznawczych – wyjaśnia ekspert.
Dobra gra to sztuka - co decyduje o jej wartości?
Gry to pełnoprawne teksty kultury. Proces tworzenia gier jest bardzo złożony, a za finalnym produktem stoją często zespoły specjalistów, dbających o poszczególne elementy, aby zaoferować graczom jak najlepsze wrażenia. Podstawowym elementem, który kształtuje fundament gry, jest koncepcja. Koncept, który jest wciągający, ma unikalne elementy i odpowiada na potrzeby lub oczekiwania graczy, daje ogromny potencjał, ale sam w sobie nie wystarczy. Ważne jest odpowiednie zaprojektowanie gry. Na czym ono polega?
– Projektowanie dobrych gier polega na tym, żeby stworzyć tekst kultury, który posiada jednocześnie walory rozrywkowe i artystyczne, a w niektórych przypadkach także narracyjne. W swojej pracy projektanci gier muszą uwzględnić różnych odbiorców, w związku z czym powinni zadbać o przystępność produkcji – na przykład dostosowanie jej do potrzeb osób z niepełnosprawnościami lub uwzględnienie różnic międzykulturowych – mówi kulturoznawca z Uniwersytetu SWPS.
Projektowanie gier w praktyce. Stwórz własną grę w cztery i pół godziny!
Projektowanie gier to złożony proces, który wymaga uwzględnienia wielu czynników. Oprócz tworzywa językowego, gra wykorzystuje mechanikę, a więc jasne i dobrze zbalansowane zasady rozgrywki, oprawę graficzną i narrację - dobrze skonstruowana historia potrafi wciągnąć użytkownika, angażując go emocjonalnie i zachęcając do dalszej eksploracji świata gry. Jak wygląda ten proces w praktyce i jakie sekrety kryje Game Design?
Już 10 marca 2025 r. podczas Dnia z Projektowaniem organizowanego na Wydziale Interdyscyplinarnym w Krakowie Uniwersytetu SWPS pasjonaci gier i projektowania będą mogli stworzyć własną grę karcianą. Wydarzenie odbędzie się w dynamicznej formule sprintu projektowego.
Uczestnicy, podzieleni na kilkuosobowe zespoły, będą mieli cztery i pół godziny, aby zaprojektować i opracować prototyp gry. Do ich dyspozycji będą eksperci – wykładowcy kierunków sztuka cyfrowa, grafika reklamowa i multimedia oraz Game Design. To doskonała okazja, by czerpać inspirację od profesjonalistów i poznać tajniki projektowania gier w praktyce.
Więcej informacji na temat wydarzenia znajduje się na stronie/ www.swps.pl
Te artykuły mogą
cię zainteresować
