Indie: renesans rodzimego dziedzictwa?

Elity zachodnie – polityczne oraz intelektualne – w końcu XX wieku witały z entuzjazmem wiatry globalizacji jako początek nowego etapu światowej okcydentalizacji: przyjmowania zachodnich wzorców, standardów i norm. Jak szybko się jednak okazało, globalizacji w aspekcie gospodarczym oraz dość powierzchownych mód kulturowych towarzyszą tendencje wręcz przeciwne: fundamentalizm we własnych religiach, odżywanie rodzimych tradycji i dziedzictwa, odwoływania do interesów narodowych i nabieranie nowych sił przez partie oraz ruchy polityczne odwołujące się do takich haseł. Tym tendencjom towarzyszy w Azji coraz wyraźniej narastające dystansowanie się od uniwersalistycznej ideologii starych elit zachodnich oraz miejscowych ‘elit modernizacyjnych’, chcących rozwijać swoje kraje przez przyjmowanie wzorców zachodnich przedstawianych jako uniwersalne. 

Chyba najbardziej dramatycznym przejawem tych nowych tendencji był atak terrorystów muzułmańskich na World Trade Center w Nowym Jorku 11 września 2001 roku (ogłoszonym przez ONZ „rokiem dialogu między cywilizacjami i kulturami”!). Było to dla nas, ludzi Zachodu, szokujące otwarcie XXI wieku. Interwencje amerykańskie w Afganistanie i Iraku jeszcze zaostrzyły te tendencje. Samuel P. Huntington już na początku lat ’90 wskazywał, że rozwój gospodarczy i modernizacja w krajach azjatyckich będą postępować w ramach miejscowych wielkich cywilizacji i nie wymagają wcale przejmowania cywilizacji zachodniej, zaś próby jej narzucania przez Stany Zjednoczone – mogą prowadzić do dramatycznych „wojen kulturowych”. 

Tendencje takie występują bardzo wyraźnie nie tylko w krajach muzułmańskich, w Indiach, Chinach i Japonii, ale także w mniejszych państwach, jak Birma czy Tajlandia, podobnie jak w Rosji, w naszej starej Europie, a wraz z prezydenturą D. Trumpa – okazały się kluczowe również dla USA. Oczywiście w każdym kraju procesy te manifestują się inaczej i z rozmaitą intensywnością, a pole formowania i upowszechniania nowych tożsamości społeczno-kulturowych jest ciągle słabo jeszcze rozpoznane przez badaczy i pozostaje terenem ostrych polemik oraz walk politycznych.

Przedmiotem naszej debaty są Indie, gdzie w 2014 roku zwyciężyła Bharatiya Janata Party – Indyjska Partia Ludowa utożsamiająca się z tradycją hinduistyczną i rodzimą kulturą, a zwalczająca „prozachodnią” Partię Kongresową, kierowaną przez dziesięciolecia przez absolwentów Cambridge oraz Oxfordu i budującą niepodległe Indie. Nowym premierem jest Narendra Modi. Będziemy dyskutować, na ile „wiatry rodzimości” zmieniają Indie, jakie niosą pozytywy i zagrożenia. W wieloetnicznych, wieloreligijnych i wielojęzycznych Indiach – to procesy szczególnie skomplikowane. Tym bardziej to zawikłane, gdyż kraj szybko się rozwija, a od dziesięcioleci pozostaje w konfrontacji z muzułmańskim Pakistanem (mając wewnątrz kraju potężną mniejszość muzułmańską około 200 mln.). 

„Jest to pierwsza od wielu lat prezentacja publiczna różnych problemów współczesnej Azji, jej relacji z Polską i światem. Cały kurs może dać zupełnie niezłą orientację osobom interesującym się tym kontynentem, studentom sinologii oraz stosunków międzynarodowych” - mówi prof. dr hab. Krzysztof Gawlikowski, Kierownik Katedry Studiów Azjatyckich Uniwersytetu SWPS.

Formuła spotkań

Na zaproszenie Biblioteki Publicznej na ul. Koszykowej, popularnego miejsca spotkań i debat, nasza Katedra Cywilizacji Azji Wschodniej Uniwersytetu SWPS przygotowało merytorycznie cykl publicznych debat panelowych i prelekcji o Azji Wschodniej pt. „Azjatyckie dylematy”. Dotyczą one stosunków międzynarodowych tego kraju, spraw wewnętrznych oraz stosunków z Polską.

Począwszy od stycznia 2014 r. regularnie odbywały się spotkania w ostatni czwartek miesiąca pt. „Chiny – nowa potęga”. Nowy cykl pt. „Azjatyckie dylematy” przybliży problemy Azji we współczesnym świecie.

W roli prelegentów i panelistów wystąpią najlepsi specjaliści z kraju i z zagranicy, w tym praktycy polskich instytucji państwowych. Spotkania organizowane są we współpracy z innymi instytucjami, w tym Warszawskiej Szkoły Reklamy, dzięki której nagrania debat dostępne są na stronach internetowych Uniwersytetu SWPS i Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy.

Organizatorzy

• Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego

Współpraca

• Centrum Badań Azji i Pacyfiku ISP PAN
• Katedra Cywilizacji Azji Wschodniej Uniwersytetu SWPS
• Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Chińskiej

Kierunek Studia azjatyckie: Chiny i Azja Wschodnia oferowany na Uniwersytecie SWPS w Warszawie to studia unikatowe w Polsce i Europie.

Program studiów kładzie nacisk przede wszystkim na praktyczną naukę języka chińskiego i umiejętność wykorzystywania go w realnych sytuacjach życiowych i biznesowych (720 godzin nauki). Uczelnia oferuje dodatkowy semestr nauki języka chińskiego na uczelniach w Chinach oraz pomaga w uzyskaniu stypendiów na naukę w Azji.

Studenci studiów azjatyckich poznają kultury krajów regionu, ich współczesne problemy i tradycje określające dzisiejszą rzeczywistość. Dowiadują się, jak działają służby dyplomatyczne, organizacje międzynarodowe czy biznes azjatycki. Zdobywają elementarne kompetencje do współpracy z Azjatami ze wszystkich kręgów cywilizacyjnych Azji, ze szczególnym uwzględnieniem Chin jako największego i najbardziej znaczącego kraju w regionie.

więcej o kierunku »