Konferencja edukacyjna „Dzieci w patosieci”

Rodzice zwykle wiedzą, jak zadbać o bezpieczeństwo swoich dzieci w świecie offline, natomiast nie zawsze są świadomi zagrożeń czyhających w sieci. A jest ich niemało: hejt, cyberbullying (cyberprzemoc), seksting (przesyłanie intymnych zdjęć lub filmów), grooming (uwodzenie dzieci online), pornografia, agresja.

Młodzież wchodzi w zakazane rewiry internetu, bo nikt – ani rodzice, ani pedagodzy, ani wychowawcy – nie uświadamia ich, że są niebezpieczne. Nastolatkowie często w ten sposób realizują potrzebę przynależności do grupy rówieśniczej oraz chcą zyskać na atrakcyjności czy popularności w gronie znajomych. Za uleganie przemocy online płacą wysoką cenę offline: wykluczeniem społecznym, załamaniem nerwowym, a nawet próbami samobójczymi.

Konferencja edukacyjna „Dzieci w patosieci”, organizowana przez portal Onet Kobieta i Uniwersytet SWPS, przybliża młodzieży, rodzicom i wychowawcom zagrożenia, jakie niesie ze sobą korzystanie z sieci.

Eksperci z naszej uczelni wyjaśnią, jak przebiega rozwój psychoseksualny młodzieży w świecie zdominowanym przez nowe media. Rodziców i wychowawców z pewnością zainteresuje wykład poświęcony cyberbullyingowi: jak rozpoznać cyberprzemoc i ochronić przed nią swoje dziecko. Dla młodzieży przygotowaliśmy wykłady dotyczące bezpieczeństwa i intymności w dobie #metoo oraz mądrego korzystania z internetu. Bo sieć nie musi być źródłem wszelkiego zła, o czym również porozmawiamy w trakcie konferencji edukacyjnej inaugurującej kampanię „Dzieci w patosieci”.

10:00-10:10 – Oficjalne przywitanie w imieniu Rzecznika Praw Dziecka

10:10-11:30 – Rozwój psychoseksualny dzieci i młodzieży w kontekście nowych mediów – Michał Pozdał, aula 214 (dla młodzieży i dorosłych)

11:30-12:00 – Przerwa kawowa

12:00-12:50 – Równoległe wykłady:

• Dyskurs nienawiści w internecie. Jakie konsekwencje niesie dla psychiki internetowy hejt i jak sobie radzić z wirtualną agresją? –Jakub Kuś (dla młodzieży)
• Bezpieczeństwo i intymność w dobie #me-too – Michał Pozdał (dla młodzieży)
• Cyberbullying. Prześladowania w internecie: czym jest cyberbullying i jak rozpoznać, że dziecko stało się jego ofiarą? – dr Małgorzata Wójcik (dla dorosłych)

13:00-13:50 –  równoległe wykłady:

• Twórcy przemocy. Jakie mechanizmy psychologiczne pchają ludzi do propagowania i tworzenia pełnych przemocy, agresywnych treści – Jan Gołębiowski (dla dorosłych)
• Rozmowa o internecie – Małgorzata Ohme i Bartosz Węglarczyk
• Cyberbullying. Prześladowanie w internecie – dlaczego czasem sami stajemy się agresorami albo spokojnie obserwujemy dręczenie innych  – dr Małgorzata Wójcik (dla młodzieży)

13:50-14:15 – Przerwa kawowa
14:15-15:00 – Równoległe wykłady:

• Świat w smartfonie, czyli po co nam internet? (dla młodzieży) – dr Karol Jachymek
• Szkodliwe treści dla dzieci i młodzieży w serwisie YouTube – Maciej Kępka

15.10-16.00 – Internet i rozrywka vs. edukacja – ABSTRA – Rafał Masny (dla młodzieży)

Nowe pokolenie młodych dorosłych jest pierwszym, które dorastało z internetem i dostępną tam pornografią. Do gabinetów seksuologicznych zgłaszają się młode pary lub osoby indywidualne, które są konsumentami porno od najmłodszych lat. Jak nowe media wpłynęły na ich seksualność i jak podchodzić do spraw seksu ze współczesna młodzieżą – to pytanie, na które poszukamy odpowiedzi w trakcie wykładu.

Prowadzący opowie o rozwoju psychoseksualnym dzieci i młodzieży oraz wpływie wszechobecnej pornografii na ten ważny proces. Wykład zilustruje przykładami tego, jak nowe media (np. aplikacje randkowe) wpływają na postrzeganie swojej seksualności oraz relacji przez dzieci i młodzież. Poruszona zostanie także kwestia „patosfery” internetu.

Wykład jest adresowany do młodzieży, nauczycieli i pedagogów.

Michał Pozdał – psychoterapeuta, seksuolog, wykładowca Uniwersytetu SWPS, między innymi na podyplomowych studiach Seksuologia Kliniczna. Autor książki „Męskie sprawy. Życie, seks i cała reszta”. Założyciel i szef Instytutu Psychoterapii i Seksuologii w Katowicach. Prowadzi terapię osób indywidualnych, par i rodzin.

Czym jest przemoc? Gdzie leżą jej źródła w naszej kulturze? Czy umiemy ją rozpoznać? Czy jesteśmy świadome momentu, kiedy przekraczane są nasze granice i potrafimy odpowiednio reagować? Jak być czujną wobec własnej integralności oraz bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego – w pracy, w sytuacjach towarzyskich i intymnych związkach? Jak przełamywać towarzyszące nadużyciom lęk, wstyd i poczucie izolacji? A przede wszystkim – jak wynieść z akcji #meetoo nie tylko odwagę do zwierzeń i głośnego mówienia o problemie, lecz także wewnętrzną siłę do aktywnego przeciwdziałania sytuacjom, na jakie nie wyrażamy zgody?

Wykład jest adresowany do młodzieży.

Michał Pozdał – psychoterapeuta, seksuolog, wykładowca Uniwersytetu SWPS, między innymi na podyplomowych studiach Seksuologia Kliniczna. Autor książki „Męskie sprawy. Życie, seks i cała reszta”. Założyciel i szef Instytutu Psychoterapii i Seksuologii w Katowicach. Prowadzi terapię osób indywidualnych, par i rodzin.

O współczesnym pokoleniu często mówi się, że zostało omamione przez smartfony, aplikacje i niczym nieograniczony dostęp do sieci. Trzeba jednak pamiętać, że to nie media jako takie stanowią zasadnicze zagrożenie. Prawdziwy problem to przede wszystkim nieumiejętne z nich korzystanie i całkowite zawierzanie prezentowanym w nim treściom. Jaką rolę zatem, zarówno pozytywną, jak i negatywną, powinien odgrywać w naszym życiu internet? Na pytania dotyczące cyfrowego świata postaramy się odpowiedzieć wspólnie z młodzieżą podczas spotkania.

Wykład jest adresowany do młodzieży.

dr Karol Jachymek – kulturoznawca. Zajmuje się społeczną i kulturową historią codzienności oraz kinematografii (w szczególności polskim kinem popularnym i kinem okresu PRL-u), a także zagadnieniem filmu i innych przekazów (audio)wizualnych jako świadectw historycznych oraz problematyką ciała, płci i seksualności. Naukowo interesuje się nowymi perspektywami w prowadzeniu badań historycznych z wykorzystywaniem materiałów audiowizualnych, wpływem filmu na pamięć indywidualną i zbiorową, a także wszelkimi przejawami kultury popularnej (m.in. społeczno-kulturowymi kontekstami mediów społecznościowych, blogo- i vlogosferą czy tematyką lifestyle'u).

Stypendysta Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej (2013). Od 2011 roku związany z Instytutem Kulturoznawstwa Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Członek kadry, współtwórca i koordynator School of Ideas, nowoczesnego kierunku służącego projektowaniu innowacji społecznych i społeczno-biznesowych. Współpracuje m.in. z Filmoteką Narodową, Filmoteką Szkolną, Nowymi Horyzontami Edukacji Filmowej i Narodowym Instytutem Audiowizualnym. Prowadzi warsztaty i szkolenia dla młodzieży i dorosłych z zakresu edukacji filmowej, medialnej i (pop)kulturowej oraz myślenia projektowego i tworzenia innowacji społecznych.

Podczas warsztatu zastanowimy się wspólnie, czym jest cyberprzemoc, w jaki sposób postrzegają ją dorośli – nauczyciele, pedagodzy i rodzice, a jak określa ją młodzież. Spróbujemy sprecyzować, w którym momencie kończą się nieszkodliwe żarty, a zaczyna cyberprześladowanie i kto tak naprawdę ma o tym decydować. Skupimy się na cyberbullyingu jako zjawisku grupowym, zwracając szczególną uwagę na napędzające go mechanizmy psychologiczne: moralne dystansowanie, efekt widza, ignorancja pluralistyczna oraz potrzebę dominacji. Przyjrzymy się symptomom sygnalizującym zagrożenie cyberbullyingiem oraz metodom jego zapobiegania.

dr Małgorzata Wójcik – doktor nauk społecznych w zakresie psychologii, absolwentka wydziału filologii angielskiej Uniwersytetu Śląskiego, przez wiele lat pracowała jako nauczyciel języka angielskiego oraz wychowawca w szkole podstawowej oraz gimnazjum. Obecnie w swojej pracy zajmuje się badaniem powodów i przejawów przemocy szkolnej oraz dynamiki grup rówieśniczych. Wraz z zespołem opracowuje i wdraża innowacyjne programy edukacyjne zapobiegające przemocy, stygmatyzacji i dyskryminacji w grupach rówieśniczych. Obecnie wdraża program „Drużyny antyprzemocowe” bazujący na aktywizowaniu biernych świadków prześladowania rówieśniczego. Wraz ze studentami katowickiego wydziału Uniwersytetu SWPS prowadzi badania dotyczące cyberprzemocy oraz sposobów jej zapobiegania. Autorka i współautorka publikacji naukowych oraz podręczników.

Wykład jest adresowany do rodziców, nauczycieli i pedagogów. 

Dyskurs nienawiści stał się zjawiskiem szczególnie powszechnym w dobie cyfrowej rewolucji. Internauci-hejterzy inicjują i angażują się w pełne agresji dyskusje na portalach informacyjnych, social media czy też innych forach. Hejterzy niejednokrotnie atakują polityków, celebrytów lub nawet anonimowe osoby, publikując obelżywe i agresywne wypowiedzi pod ich adresem.

Badania psychologii internetu pokazują, że komunikacja zapośredniczona komputerowo sama w sobie może niekiedy sprzyjać procesom dehumanizacji innych internautów, a korzystanie z Internetu może wpływać na przekształcanie myślenia moralnego. Funkcjonując w cyberprzestrzeni może więc dojść do redefiniowania tego, co dany internauta uznaje za moralne, a tego co moralne nie jest. Celem wykładu jest pokazanie przeglądu wyników badań psychologicznych i socjologicznych dotyczących internetowego hejtu.

Prowadzący postara się odpowiedzieć między innymi na następujące pytania: kim pod względem psychologicznym jest cyfrowy hejter? Co powoduje, że angażuje on swój czas i energię w pisanie agresywnych i napastliwych wypowiedzi? Jakie są konsekwencje psychologiczne internetowego hejtu? Na zakończenie wystąpienia zaprezentuję także propozycję radzenia sobie z tytułową falą cyfrowej nienawiści oraz kilka metod, które mogą pomóc w walce z tego typu zjawiskami.

Jakub Kuś – psycholog. Zajmuje się wpływem nowych technologii na funkcjonowanie człowieka i relacje międzyludzkie. W pracy naukowej koncentruje się przede wszystkim na tym, w jaki sposób korzystanie z internetu oddziałuje na sferę emocjonalną, poznawczą i moralną człowieka. Bada zjawisko dyskursu nienawiści w internecie, tzw. hejtu, oraz jego konsekwencje. W pracy badawczej analizuje także sposoby radzenia sobie z przejawami agresji w rzeczywistości wirtualnej i pogłębiającym się zjawiskiem hejtu. Interesuje się również tematyką budowania wizerunku i autoprezentacji w sieci.

Wykład jest adresowany do młodzieży. 

Twórców przemocy internetowej często nazywa się „internetowymi chuliganami”, działają podobnie jak „tradycyjni” chuligani, ale w nowym środowisku – w sieci. To środowisko ma specyficzne cechy, np. stwarza możliwość zarabiania na hejtowaniu i obrażaniu ludzi. Co kieruje takimi osobami? Jakie mechanizmy psychologiczne pchają ludzi do propagowania i tworzenia pełnych przemocy, agresywnych treści? Co robić, jeśli nasze dziecko zaangażowało się w taką działalność? Na te i inne pytania prowadzący poszuka odpowiedzi podczas wykładu.

Wykład jest adresowany do rodziców, nauczycieli i pedagogów. 

mgr Jan Gołębiowski – psycholog kryminalny. Biegły z listy Sądu Okręgowego w Warszawie w zakresie psychologii. W latach 2005-2008 pracował jako psycholog w Sekcji Psychologów Komendy Stołecznej Policji. Brał udział w licznych kursach specjalistycznych obejmujących psychologię zaburzeń, patologię społeczną i metodykę profilowania sprawców przestępstw agresywnych (USA, Węgry, Polska). Autor książki „Profilowanie kryminalne. Wprowadzenie do sporządzania charakterystyki psychofizycznej nieznanych sprawców przestępstw” (2008).

Uczestnicy poznają kilka autentycznych historii nastolatków będących ofiarami, sprawcami bądź świadkami cyberbullyingu. Wspólnie zastanowimy się nad ich motywacją do podejmowania działań, strategiami radzenia sobie w trudnej sytuacji i możliwościami jej uniknięcia. Podejmiemy dyskusje dotyczącą codziennych doświadczeń uczestników warsztatów.

Wykład jest adresowany do młodzieży. 

dr Małgorzata Wójcik – doktor nauk społecznych w zakresie psychologii, absolwentka wydziału filologii angielskiej Uniwersytetu Śląskiego, przez wiele lat pracowała jako nauczyciel języka angielskiego oraz wychowawca w szkole podstawowej oraz gimnazjum. Obecnie w swojej pracy zajmuje się badaniem powodów i przejawów przemocy szkolnej oraz dynamiki grup rówieśniczych. Wraz z zespołem opracowuje i wdraża innowacyjne programy edukacyjne zapobiegające przemocy, stygmatyzacji i dyskryminacji w grupach rówieśniczych. Obecnie wdraża program „Drużyny antyprzemocowe” bazujący na aktywizowaniu biernych świadków prześladowania rówieśniczego. Wraz ze studentami katowickiego wydziału Uniwersytetu SWPS prowadzi badania dotyczące cyberprzemocy oraz sposobów jej zapobiegania. Autorka i współautorka publikacji naukowych oraz podręczników.

Fake news to świadomie rozpowszechniana nieprawdziwa informacja. Słowo „świadomie” jest kluczowe. To nie jest fenomen współczesności. Fake newsy są obecne w przestrzeni publicznej od dawna. Można powiedzieć: od początku istnienia ludzkości. Ich rozpoznawanie jest bardzo trudne i wymaga od czytelników pogłębionej wiedzy, która pozwala odróżnić prawdę od kłamstwa. Dotyczy to szczególnie sfery sieci, gdzie fake news jest zjawiskiem bardzo powszechnym. Spotkanie będzie dotyczyć tego, czym są fake newsy, jakie są ich rodzaje, historia oraz jak się ich wystrzegać.

Małgorzata Ohme – psycholożka, psycholożka dziecięca, psychoterapeutka, obecnie dyrektorka zarządzająca w portalu Oh!me.

Bartosz Węglarczyk – dyrektor programowy Onet.pl. Dziennikarz z wieloletnim doświadczeniem zarówno w prasie, internecie, jak i telewizji.

YouTube to platforma, która udostępnia bardzo dużo ciekawych i wartościowych treści. Warto jednak dokładnie przyjrzeć się temu, co oglądane jest przez dzieci i młodzież. Na platformie łatwo trafić na treści wulgarne, uprzedmiatawiające kobiety, propagujące zażywanie narkotyków lub wypaczające pojęcie edukacji seksualnej. Prowadzący przedstawi skalę tego zjawiska, jego różne oblicza i potencjalne konsekwencje. Zastanowi się także nad skutecznymi metodami ograniczania dostępu do szkodliwych treści.

Maciej Kępka – absolwent Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalista ds. edukacji w programie Dziecko w Sieci w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, współautor materiałów edukacyjnych, prelegent oraz trener z tematyki zagrożeń online. Streetworker w Stowarzyszeniu Program Stacja, pracujący z młodymi osobami bezdomnymi i zagrożonymi bezdomnością.