projekt naukowy
Rola psychologii w procesie podejmowania decyzji przez zawodowych uczestników postepowania karnego


Okres realizacji projektu: 2016–2021
Większość procesów karnych opiera się na zeznaniach świadków. Tymczasem pamięć świadków często zawodzi, a decyzje podjęte na podstawie ich relacji ważą na losach ludzi. To dlatego sędziowie i prokuratorzy powinni dysponować wiedzą psychologiczną, która pozwoli im ocenić wiarygodność zeznań. Czy prawnicy taką wiedzą dysponują? Czy potrafią ją wykorzystać w praktyce?
Założenia projektu
Cele projektu
Projekt badawczy ma na celu:
- dokonanie analizy, jakimi kryteriami oceny wiarygodności zeznań świadków posługują się w praktyce zawodowi uczestnicy postępowania karnego podczas oceny tego osobowego środka dowodowego;
- eksperymentalną weryfikację rzeczywistego wpływu wybranych kryteriów oceny wiarygodności zeznań naocznych świadków na ocenę wiarygodności tego rodzaju dowodu, a w konsekwencji na podejmowane ostateczne decyzje w postępowaniu;
- poznanie wiedzy zawodowych uczestników postępowania karnego z zakresu psychologii zeznań świadków.
Użyteczność wyników
Dzięki badaniom akt sadowych i wywiadom pogłębionym z sędziami i prokuratorami projekt pozwoli na ustalenie, jakimi psychologicznymi kryteriami oceny wiarygodności zeznań posługują się zawodowi uczestnicy postępowania karnego. Ponadto projekt umożliwi sformułowanie wniosków, dzięki niewykorzystywanej dotychczas w tym obszarze metodzie eksperymentalnej, co do rzeczywistego – a nie deklarowanego – wpływu wybranych kryteriów wiarygodności na podejmowane decyzje procesowe.
Wreszcie, pozwoli ustalić – w drodze wywiadów kwestionariuszowych – co składa się na deklarowaną przez zawodowych uczestników procesu karnego wiedzę psychologiczną i czy pozostaje ona w zgodzie z najnowszymi i wiarygodnymi wynikami badań naukowych.
Podjęcie wskazanych problemów badawczych ma fundamentalne znaczenie dla polskiego, i nie tylko polskiego, postępowania karnego, ponieważ to na świadkach i ich zeznaniach opiera się większość rozstrzygnięć sądowych. Dzięki planowanemu projektowi badawczemu możliwe będzie ustalenie, co składa się na wiedzę psychologiczną prawników niezbędną do prawidłowego wypełniania swoich funkcji i czy prawnicy wykorzystują ją w decyzjach podejmowanych w postepowaniu procesowym.
Realizacja projektu pozwoli także na ocenę wpływu, jaki badania psychologiczne wywierają na praktykę funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości. W długofalowej perspektywie projekt stanowić będzie przyczynek do rozważań nad kształtem edukacji psychologicznej prawników na wszystkich etapach przygotowania ich do wykonywania zawodu.
Zespół badawczy

dr
Joanna Kabzińska
kierownik projektu
doktor nauk prawnych o specjalności kryminalistyka i magister psychologii
biogram »
Jednostka kordynująca
Dział Badań Naukowych i Projektów
Dyrektor: Piotr Matejek
tel. 22 517 99 21
e-mail: badania@swps.edu.pl
poniedziałek-piatek: 9.00-16.00
Lokalizacja
ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa
pokoje 408, 409, 410