Psychologiczne i biologiczne źródła różnic indywidualnych w unikaniu ryzyka

Nauka i badania

Uniwersytet SWPS w mediach społecznościowych

projekt naukowy

Psychologiczne i biologiczne źródła różnic indywidualnych w unikaniu ryzyka

Jednostka realizująca

Kwota dofinansowania536 400 PLN

Jednostka finansująca

Okres realizacji projektu: 2012-2016

Czy powszechne przekonanie, że mężczyźni charakteryzują się większą brawurą i chętniej ryzykują, jest prawdziwe? Projekt dr. Wicharego dostarcza danych na ten temat – opisuje źródła różnic indywidualnych w podejmowaniu niebezpiecznych działań przez mężczyzn i kobiety. Połączenie danych psychologicznych i neurofizjologicznych z dokładnym opisem skłonności do ryzyka, dokonanym przy pomocy modelu obliczeniowego, przyczynia się do precyzyjnego określenia relacji między mechanizmami neurofizjologicznymi a zachowaniem.

Założenia projektu

Mechanizmy zachowań ryzykownych

Pomimo licznych badań dotyczących podejmowania ryzyka, neurofizjologiczne mechanizmy zachowań ryzykownych są nadal słabo poznane. Ponadto większość badań na ten temat prowadzona jest wśród mężczyzn i koncentruje się na skłonności do poszukiwania ryzyka.

Zaczynając projekt, naukowcy założyli, że dla pełnego opisu mechanizmów zachowania związanego z ryzykiem ważne jest, aby skoncentrować się na badaniu możliwych mechanizmów awersji do ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem tych mechanizmów u kobiet.

Metodologia

W projekcie przeprowadzono serię badań behawioralnych i psychofizjologicznych:

1) badanie mające na celu adaptację metod badawczych,
2) badanie związków między podejmowaniem ryzyka a poziomami hormonów w cyklu menstruacyjnym kobiet,
3) badanie związków między podejmowaniem ryzyka a poziomami hormonów u mężczyzn,
4) badanie dotyczące różnic indywidualnych w podejmowaniu ryzyka w odniesieniu do poziomu hormonów reprodukcyjnych i aktywności mózgu (EEG).

Dodatkowo, zastosowano modelowanie obliczeniowe, które umożliwiło lepsze zrozumienie źródeł obserwowanych efektów behawioralnych.

Zespół badawczy

dr hab.

Szymon Wichary

kierownik projektu

Uniwersytet SWPS, psycholog, interesuje się rolą osobowości, emocji i stresu w podejmowaniu decyzji oraz biologicznymi źródłami różnic indywidualnych
swichary@swps.edu.pl

Wykonawcy

Dr Laurence Fiddick, Lakehead University, Orillia, Ontario, Canada
Dr Bettina von Helversen, University of Zurich, Switzerland
Dr Anna Ziomkiewicz-Wichary, Zakład Antropologii, Polska Akademia Nauk, Wrocław
Dr hab. Aneta Brzezicka, Wydział Psychologii, Uniwersytet SWPS

Wyniki

Skłonność do ryzyka

Dotychczas przeanalizowane dane pozwalają stwierdzić, że opisywana często zależność – kobiety są mniej skłonne do podejmowania ryzyka niż mężczyźni – nie jest uniwersalna. Na przykład, badając populację więźniów, zaobserwowaliśmy, że kobiety odbywające karę więzienia są równie skłonne do ryzyka co mężczyźni. W zrozumieniu źródeł tych różnic pomogło nam modelowanie matematyczne procesów decyzyjnych.

Wrażliwość na nagrodę

Zastosowany model obliczeniowy pozwolił stwierdzić, że zależności obserwowane w zachowaniu mają swoje źródło we wrażliwości na nagrodę. Kobiety odbywające karę więzienia, podobnie jak mężczyźni-więźniowie i mężczyźni z populacji ogólnej, mają wysoką wrażliwość na nagrody i tym głównie kierują się, podejmując decyzje w obliczu ryzyka, często zaniedbując możliwe negatywne konsekwencje swoich działań.

Z innych badań wiadomo, że wrażliwość na nagrodę jest związana z poziomem testosteronu. Liczymy na to, że po przeanalizowaniu wszystkich zgromadzonych danych będziemy w stanie potwierdzić tą zależność oraz uzupełnić naszą wiedzę o wyniki dotyczące innych hormonów, np. kortyzolu czy wazopresyny, które również mierzyliśmy w trakcie badań.

Publikacje

Wichary, S., Pachur, T., Li, M. (2015). Risk-taking tendencies in prisoners and non-prisoners: Does gender matter? Journal of Behavioral Decision Making, 28, 504-514.

Wyszukaj projekt badawczy

Jednostka pośrednicząca

Wydział

Dyscyplina

Prowadzący

Słowa kluczowe

Projekty badawczo-rozwojowe

Baza projektów naukowych 01-10-2019

Za drzwiami American Laboratory Theatre. Rola działalności pedagogiczn…

Czy aktorstwo znane od dekad w Holywood powstało na gruncie rosyjskich metod aktorskich, jak „system” Konstantego Stanisławskiego? Jaka była rola działalności pedagogicznej Ryszarda Bolesławskiego i Marii Uspenskiej w transmisji rosyjskiego...

Albiński, Rafał, dr
Bachmann, Klaus, prof. dr hab.
Basińska, Beata, dr
Białaszek, Wojciech, dr
Białobrzeska, Olga, mgr
Bielewska, Agnieszka, dr
Biskupski, Łukasz, mgr
Braniecka, Anna, dr
Brytek-Matera, Anna, dr hab.
Brzezicka, Aneta, dr
Buczny, Jacek, dr
Byrka, Katarzyna, dr
Cantanero, Katarzyna, mgr
Charzyńska, Edyta, dr
Cieślak, Roman, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Cisłak, Aleksandra, dr
Czepczor-Bernat, Kamila, mgr
Cześnik, Mikołaj, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Filiciak, Mirosław, prof. dr hab.
Fuławka, Kamil
Galasiński, Dariusz, prof. dr hab.
Gąsiorowska, Agata, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Godzic, Wiesław, prof. dr dr hab.
Golec de Zavala, Agnieszka, dr hab.
Grabowska, Izabela, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Grunt-Mejer, Katarzyna, dr
Gruszczyńska, Ewa, dr
Gruszczyński, Włodzimierz, prof. dr hab.
Izdebski, Hubert, prof. dr hab.
Jabłońska, Magdalena, mgr
Jaskółowska. Aleksandra, mgr
Kabzińska, Joanna, dr
Kaim, Agnieszka, mgr
Kalinowska, Anna, mgr
Kirwil, Lucyna, dr
Koczanowicz, Dorota, dr
Koczanowicz, Leszek, prof. dr hab.
Koniak, Paweł, dr
Kornacka, Monika, dr
Kossakowska Marlena, dr
Krejtz, Izabela, dr hab, prof. Uniwersytetu SWPS
Kwaśnicka, Dominika, dr
Lenda, Dominik
Mackiewicz, Robert, dr
Maj, Konrad, dr
Markowski, Radosław, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Michałowski, Jarosław, dr. hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Niemyjska, Aleksandra, dr
Paulewicz Borysław, dr
Piechowiak, Marek, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Pietkiewicz, Igor, dr
Popławska-Boruc, Agnieszka, dr
Płońska, Dagmara, dr
Retowski, Sylwiusz, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Roczniewska, Marta, mgr
Rode, Danuta, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Rodziewicz, Agata, mgr
Rogala. Anna, dr
Rudzińska-Wojciechowska, Joanna, dr
Rulka, Marcin, dr
Samson, Katarzyna, dr
Sarzyńska, Justyna, dr
Sałustowicz, Piotr, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Sędek, Grzegorz, prof. dr hab.
Smoktunowicz, Ewelina, mgr
Sobczak, Pamela
Sobków, Agata, dr
Sokołowska, Joanna, dr hab.
Stanley, Benjamin, dr
Studzińska, Anna, mgr
Szczepanik, Joanna, dr
Szpaderski, Adam, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Tanaś, Łukasz, dr
Traczyk, Jakub, dr
Trzebiński, Jerzy, prof. dr hab.
Wasielewski, Jarosław
Wichary, Szymon, dr
Wieczorek-Taraday, Anna, mgr
Wójcik, Małgorzata, dr
Wojciszke, Bogdan, prof. dr hab.
Wrońska, Marta
Zajkowski, Wojciech
Zaleśkiewicz, Tomasz, prof. dr hab.
Zalewska, Anna, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Żerkowska-Balas, Marta, dr
Zięba, Mariusz, dr
Ziółkowska, Justyna, dr
Łuszczyńska, Aleksandra, prof. dr hab.

Uniwersytet SWPS w mediach społecznościowych

Kampusy

Psychologiczne i biologiczne źródła różnic indywidualnych w unikaniu ryzyka

Założenia projektu

Mechanizmy zachowań ryzykownych

Metodologia

Zespół badawczy

Wykonawcy

Wyniki

Skłonność do ryzyka

Wrażliwość na nagrodę

Publikacje

Wyszukaj projekt badawczy

Projekty badawczo-rozwojowe

Szybkie linki