Wpływ starzenia sięna podejmowanie decyzji i dokonywanie sądów
psycholog, specjalizuje się w psychologii eksperymentalnej: społecznej, klinicznej i poznawczej
projekt naukowy
Wpływ starzenia się na podejmowanie decyzji i dokonywanie sądów
Okres realizacji projektu: 2016 – 2020
W jaki sposób starzenie się wpływa na procesy związane z podejmowaniem decyzji oraz wydawaniem sądów o ludziach i zdarzeniach? Zespół psychologów pod kierownictwem prof. dr. hab. Grzegorza Sędka zanalizuje rolę zmian w procesach poznawczych, motywacyjnych i emocjonalnych na przestrzeni dorosłego życia oraz ich wpływ na poprawność rozwiązywania problemów decyzyjnych i w kontekście dokonywania sądów społecznych – na przykład dotyczących stereotypów spiskowych.
Opis projektu
Założenia projektu
Głównym celem projektu jest zrozumienie natury ograniczeń związanych z wiekiem w podejmowaniu decyzji i dokonywaniu sądów oraz identyfikacja możliwych mechanizmów kompensacyjnych. Zaobserwowane w wielu badaniach pogorszenie poznawczego funkcjonowania w grupie seniorów wydaje się być znacznie mniejsze (lub wręcz niezauważalne) w zadaniach, które w sposób bezpośredni dotyczą osób badanych, związane są z rozwiązywaniem dobrze im znanych problemów „dnia codziennego” lub mają związek z relacjami interpersonalnymi. Co więcej, różnice w sprawności związane z wiekiem wydają się być mniej oczywiste w zadaniach, które w sposób wyraźny są kontrolowane przez procesy emocjonalne.
Wszystko to może sugerować, że osoby starsze radzą sobie z postępującymi ograniczeniami, przede wszystkim poznawczymi i motywacyjnymi, poprzez swoją wiedzę życiową oraz poprzez użycie rozmaitych mechanizmów kompensujących.
Metodologia
Projekt zakłada analizę dwóch obszarów funkcjonowania, tj. podejmowanie decyzji oraz dokonywanie obiektywnych sądów. Naukowcy przewidują, że pierwsze pionierskie badanie będzie zrealizowane na grupie 60 osób: 30 starszych dorosłych (65-76 lat) i 30 młodych dorosłych (19-30 lat).
Następne badanie, będące rozszerzoną replikacją, będzie zrealizowane na trzech grupach wiekowych obejmujących 90 osób: 30-osobowe grupy młodych dorosłych, dorosłych w średnim wieku (42-53 lata) i starszych dorosłych.
W zakresie każdej linii badań zaplanowano też realizację przynajmniej jednego laboratoryjnego badania okulograficznego, wykorzystującego nasze dobrze wyposażone pracownie eye trackingowe. W sumie w całym projekcie wykonanych zostanie 14 głównych badań.
Użyteczność wyników
Wyniki uzyskane w ramach projektu zostaną opublikowane w międzynarodowych czasopismach naukowych z listy JCR. Istotą projektu jest lepsze zrozumienie już istniejących i odkrycie nowych mechanizmów psychologicznych umożliwiających podtrzymanie potencjału intelektualnego starzejącego się społeczeństwa.
Głębsze zrozumienie mechanizmów kompensujących negatywne konsekwencje zdrowego procesu starzenia się może też zapewnić większą autonomię, niezależność i relatywnie wysoki dobrostan na przestrzeni całego, ciągle wydłużającego się życia.
Zespół badawczy
