Pośrednia ekspozycja na zdarzenia traumatycznea symptomy stresu pourazowego
psycholożka, zajmuje się projektowaniem i testowaniem efektywności interwencji psychologicznych wykorzystujących nowe technologie, zwłaszcza w obszarze radzenia sobie ze stresem i sytuacjami kryzysowymi
Naukowczyni z Centrum Badań nad Stresem (StresLab) bada powiązania pomiędzy pośrednią ekspozycją na traumatyczne wydarzenia a występowaniem symptomów PTSD.
Założenia projektu
Celem projektu jest eksploracja związków pomiędzy różnymi wskaźnikami pośredniej ekspozycji na zdarzenia traumatyczne a symptomami stresu pourazowego (PTSD) oraz weryfikacja w kontekście pośredniej ekspozycji na traumę twierdzeń wynikających z dwóch modeli teoretycznych. Modele te oryginalnie odnoszą się do rozwoju symptomów PTSD w efekcie bezpośredniej (osobistej) ekspozycji. Wyróżniamy model poznawczy (Foa i Rothbaum, 1998) i społeczno–poznawczy (Benight i Bandura, 2004). Pośrednia ekspozycja na traumę oznacza konfrontację z traumatycznymi doświadczeniami innych osób (bez osobistego udziału w zdarzeniu), która prowadzić może do rozwoju klasycznych objawów PTSD (DSM–5, APA, 2013).
Numer projektu: 2016/21/N/HS6/02837
Zasadniczym obszarem naszych badań jest pośrednia ekspozycja na zdarzenia traumatyczne, czyli konfrontacja z traumatycznymi treściami, bez osobistego udziału w danym zdarzeniu. Projekt stanowi oryginalny wkład w problematykę psychologicznych konsekwencji traumy poprzez systematyczną i ekstensywną analizę roli poszczególnych aspektów ekspozycji oraz czynników społeczno-poznawczych w procesie rozwoju symptomów stresu pourazowego (PTSD). Ocenie poddane jest podobieństwo mechanizmu traumatyzacji pośredniej i bezpośredniej. Badania realizowane są na reprezentatywnej próbie z populacji ogólnej osób dorosłych. Pozwala to na weryfikację istniejących wyników uzyskanych w grupach celowych, dostarczając jednocześnie unikalnych danych na temat specyfiki ekspozycji oraz rozpowszechnienia symptomów PTSD wśród dorosłych Polaków.
Metodologia
Badania proponują zróżnicowane i komplementarne rozwiązania metodologiczne:
- metaanaliza dostępnych badań;
- badanie przekrojowe w populacji dorosłych Polaków;
- badanie populacyjne o charakterze podłużnym.
Użyteczność wyników
Uzyskane wyniki pozwolą na poszerzenie wiedzy dotyczącej roli pośredniej ekspozycji w procesie wtórnej traumatyzacji. Zaproponowane zostanie złożone narzędzie do pomiaru pośredniej ekspozycji na traumę. Natomiast weryfikacja modeli traumy oryginalnie dotyczących pierwotnej traumatyzacji pozwoli na lepsze rozumienie mechanizmów traumatyzacji wtórnej. Uzyskane wyniki stanowić będą argument w dyskusji na temat odrębności versus tożsamości koncepcyjnej zjawiska pierwotnej i wtórnej traumatyzacji (McNally, 2009). Dodatkowo uzyskane zostaną unikalne dane dotyczące rozpowszechnienia pośredniej ekspozycji na traumę oraz związanych z tym symptomów PTSD w ogólnej populacji dorosłych Polaków.