Dla wielu z nas Wojtek był przede wszystkim Kolegą i Przyjacielem...

5 lutego 2021 roku zmarł Profesor Wojciech Burszta – antropolog kultury, kulturoznawca i eseista. Od 2003 roku współtworzył kulturoznawstwo w SWPS, a następnie SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym. Był autorem lub współautorem niemal 20 książek naukowych (w tym tak istotnych, jak: „Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje”, „Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność”, „Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia”, „Kotwice pewności. Wojny kulturowe z popnacjonalizmem w tle”), redaktorem licznych monografii i kilkuset artykułów. Przez wiele lat związany z Polską Akademią Nauk, był redaktorem naczelnym czasopisma „Sprawy Narodowościowe”.

Tyle można by powiedzieć oficjalnie. Dla wielu z nas Wojtek był przede wszystkim Kolegą i Przyjacielem, człowiekiem serdecznym, który w bezpośredni, bezpretensjonalny i niekiedy niekonwencjonalny sposób dzielił się ogromną wiedzą. Był Nauczycielem. Uczył nowoczesnego rozumienia kultury i, bez cienia wątpliwości, można Go postawić na równi z takimi postaciami polskiej humanistyki, jak Stefan Czarnowski czy Antonina Kłoskowska. Wśród tematów, które regularnie powracały w jego twórczości, wskazać można kwestie tożsamości, nacjonalizmu oraz ich relacji z kulturą popularną, neoliberalizmu, a także symbolicznych i narracyjnych wymiarów kultury.

Nie przypadkiem ostatnia Jego książka, która ukazała się niedługo przed śmiercią, dotyczyła Rogera Deana – twórcy okładek klasycznych albumów rockowych, w tym tak cenionego i ukochanego przez Wojtka zespołu Yes. Bo też muzyka była jedną z jego pasji. Podobnie jak piłka nożna (szczególnie Manchester United ze złotych czasów Aleksa Fergusona), skoki narciarskie, powieści kryminalne i twórczość Kurta Vonneguta. Wielokrotnie w przerwach między zajęciami, ćmiąc papierosa, opowiadał o swoich muzycznych i literackich fascynacjach, jakby w ten sposób dowodząc, że to ciekawość świata czyni z nas ludzi.

Wojtek lubił często przytaczać jeden z bon motów autora „Rzeźni numer pięć”. Zdarza się. Jego śmierć zdarzyła się o wiele za szybko.

Mariusz Czubaj
profesor w Katedrze Kulturoznawstwa Uniwersytetu SWPS
kulturoznawca, autor powieści kryminalnych