Większość interakcji społecznych polega na przyjmowaniu przez ich uczestników dwóch ról – sprawcy i biorcy. Zespół badawczy pod kierownictwem prof. Bogdana Wojciszke sprawdza, w jaki sposób przyjmowanie perspektywy sprawcy i biorcy wpływa na funkcjonowanie psychiczne i społeczne.
Różnice poznawcze i motywacyjne
Różnice poznawcze polegają na tym, że w perspektywie sprawcy rośnie rola sprawczych kategorii interpretacyjnych, a maleje rola kategorii wspólnotowych, zaś z punktu widzenia biorcy – odwrotnie.
Różnice motywacyjne polegają na tym, że w postrzeganiu sprawcy pojawia się ogólny syndrom ekspansji – rośnie tendencja do działania, traktowania przeszkód jako wyzwań, a nie zagrożeń, i upodobanie do wysoko wysiłkowych strategii życiowych (wydatkowanie intensywnego wysiłku w nadziei na duże zyski). Natomiast w perspektywie biorcy pojawia się ogólny syndrom rezygnacji i wycofania, rośnie też upodobanie do niskowysiłkowych strategii postępowania (mały wysiłek za cenę pogodzenia się z małymi zyskami).
Różnice w funkcjonowaniu społecznym polegają na tym, że w perspektywie sprawcy pojawia się syndrom ekspansji społecznej – wzrost skłonności do wpływania na innych, do ich reprezentowania i ochrony, ale także instrumentalnego traktowania oraz tendencja do legitymizacji społecznego status quo. Natomiast w perspektywie biorcy pojawia się jego przeciwieństwo, czyli syndrom rezygnacji społecznej.
Zawsze fascynowała mnie wieloznaczność ludzkich zachowań – gdzie jedna osoba widzi życzliwość, druga widzi złośliwość. Ludzie patrzą na to samo, a widzą coś zupełnie innego i odmiennie działają. W projekcie sprawdzamy, w jakim stopniu zależy to od tego, czy patrzy się na świat z perspektywy sprawcy czy biorcy tego, co się dzieje.
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"prodziekan ds. dydaktycznych i studenckich","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Sopocie","Nazwa odmieniona":"Wydzia\u0142u Psychologii w Sopocie"}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Zak\u0142ad Psychologii Spo\u0142ecznej","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Instytucie
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Centrum
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":""}}
Obszar zainteresowania
psychologia-spoleczna
Wydział
Array
Instytut
Array
dr Wiesław Baryłapsycholog społeczny, naukowo zajmuje się automatyzmami w zachowaniach społecznych i ekonomią behawioralną
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"kierownik","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem"}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Zak\u0142ad Psychologii Spo\u0142ecznej","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja na Wydziale
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Sopocie","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Instytucie
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":""}}
Obszar zainteresowania
psychologia-spoleczna
Wydział
Array
Instytut
Array
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Michał Parzuchowskipsycholog, zajmuje się poznawczą psychologią społeczną
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"zast\u0119pca dyrektora","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":"Instytutu Psychologii"}}
Funkcja na Wydziale
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Sopocie","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Zak\u0142ad Psychologii Spo\u0142ecznej","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Centrum
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"kierownik","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Biologicznymi Podstawami Funkcjonowania Spo\u0142ecznego","Nazwa odmieniona":"Centrum Bada\u0144 nad Biologicznymi Podstawami Funkcjonowania Spo\u0142ecznego"},"funkcja-w-centrum1":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":""}}
Obszar zainteresowania
psychologia-spoleczna
Wydział
Array
Instytut
Array
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Aleksandra Szymków-Sudziarskapsycholog, zajmuje się poznawczą psychologią społeczną oraz psychologią ewolucyjną
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"pe\u0142nomocnik dziekana ds. jako\u015bci kszta\u0142cenia","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Warszawie","Nazwa odmieniona":"Wydzia\u0142u Psychologii w Warszawie"}}
Funkcja w Instytucie
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Katedra Psychologii Spo\u0142ecznej","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Centrum
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":""},"funkcja-w-centrum1":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Relacjami Spo\u0142ecznymi","Nazwa odmieniona":""}}
Obszar zainteresowania
psychologia-spoleczna
Wydział
Array
Instytut
Array
dr Olga Białobrzeskapsycholog społeczna, interesuje się rolą wspólnotowości w życiu człowieka
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":""},"funkcja-w-centrum1":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Biologicznymi Podstawami Funkcjonowania Spo\u0142ecznego","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Katedra Psychologii Spo\u0142ecznej","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Instytucie
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja na Wydziale
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Warszawie","Nazwa odmieniona":""}}
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja na Wydziale
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Sopocie","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Zak\u0142ad Psychologii Organizacji i Marketingu","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Centrum
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":""}}
Obszar zainteresowania
psychologia-spoleczna
Wydział
Array
Instytut
Array
dr Konrad Bociannaukowiec, psycholog społeczny, adiunkt na sopockim Wydziale SWPS, wykładowca na University of Kent, dziennikarz naukowy
Publikacje
Abele, A. E., Wojciszke, B. (2013). Communal and Agentic Content in Social Cognition: A Dual Perspective Model. Under review.
Abele, A. E., Bruckmuller, S., Wojciszke, B. (2013). You’re so kind – and I am Smart: Actor – Observer Differences in the Interpretation of On-going Behavior. Under review.
Szymkow, A., Parzuchowski, M., Chandler, J., IJzerman, H., Wojciszke, B. (2013). Warmer hearts, warmer rooms: Focusing on communal traits increases estimates of ambient temperature. Social Psychology, 44, s. 167-176.
Wojciszke, B., Bialobrzeska, O. (2013). Agency versus Communion as Predictors of Self-esteem: Searching for the Role of Culture and Self-construal. Under review.