projekt naukowy
DIASPOlitic
Understanding the Political Dynamics of Émigré Communities in an Era of European Democratic Backsliding



Okres realizacji projektu: styczeń 2019 – czerwiec 2021
Wejście niektórych krajów bloku wschodniego do Unii Europejskiej dało początek fali migracji z tych krajów do Europy Zachodniej w poszukiwaniu zatrudnienia i lepszego życia. Zachodzi pytanie jak i czy w ogóle migranci przejmują liberalne wartości i czy re-emitują demokrację do krajów pochodzenia? Poprzez badanie politycznej dynamiki społeczności emigranckich z Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) do krajów Europy Zachodniej, naukowcy będą starali się odkryć korzenie i czynniki, które nadają ton zmianom społecznym w transnacjonalnej politycznej przestrzeni w Europie.
Liderem projektu jest Uniwersytet w Oslo. Partnerem – Uniwersytet SWPS. Kierownikiem polskiego zespołu realizującego projekt „DIASPOlitic: zrozumienie politycznej dynamiki społeczności emigranckich w erze europejskiej erozji demokracji” jest dr hab. Benjamin Stanley, prof. Uniwersytetu SWPS z Centrum Studiów nad Demokracją.
Opis projektu
Głównym celem projektu DIASPOlitic jest zrozumienie i przeanalizowanie politycznej dynamiki intra-europejskich społeczności emigranckich z krajów Europy Środkowo-Wschodniej i ich potencjalnego wpływu na erozję demokracji w Europie. Cel ten wymaga zdefiniowania diaspor UE jako unikalnych społeczności i transnacjonalnych aktorów, śledzenia zmian w poglądach politycznych i tożsamościach oraz charakteru i zakresu ich wpływu na politykę krajów wysyłających i przyjmujących, z implikacjami dotykającymi całą Europę.
Cele drugorzędne
- Stworzenie zbioru danych obrazujących zachowania wyborcze diaspor w wyborach krajowych w 9 krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz populacji diaspory w 17 państwach UE/EOG.
- Zebranie i przeanalizowanie danych ilościowych dotyczących poglądów politycznych i zachowań wyborczych społeczności emigranckich, wraz z częściowo ustrukturyzowanymi wywiadami w 2-4 wybranych grupach w diasporach w Norwegii oraz 1-2 grupach w krajach UE.
- Przedstawienie danych, istotnych z punktu widzenia polityki, dotyczących politycznej dynamiki wewnątrz europejskich społeczności emigranckich oraz mogących wpływać na przyszłość demokracji w Europie, oraz zamieszczenie 4 wzajemnie weryfikowanych artykułów.
Zachodzi pytanie jak i czy w ogóle migranci przejmują liberalne wartości i czy re-emitują demokrację do krajów pochodzenia? Poprzez badanie politycznej dynamiki społeczności emigrantów z Europy Środkowo-Wschodniej (CEE), którzy wyjechali do krajów Europy Zachodniej, będziemy starali się odkryć korzenie i czynniki, które nadają ton zmianom społecznym w transnacjonalnej politycznej przestrzeni w Europie.
dr hab. Benjamin Stanley, prof. Uniwersytetu SWPS, kierownik projektu
Przedmiot badań
Jaki związek ma erozja demokracji w Europie Środkowo-Wschodniej z ogromną falą wewnątrz europejskiej migracji minionej dekady? Podczas gdy powiązania pomiędzy populizmem a emigracją są częste, rola migrantów jako podmiotów zjawiska wzrostu populizmu w Europe jest tematem niewystarczająco zbadanym, na który projekt DIASPOlitic rzuci nowe światło. Od czasu powiększenia UE w latach 2004/2007, około 6 milionów ludzi z krajów Europy Środkowo-Wschodniej przeniosło się wewnątrz UE/EOG. Dotychczas polityczna dynamika tych nowych diaspor UE pozostawała poza zasięgiem zainteresowań badań europejskich. Do tej pory badania nad migracją, w dużej części, zajmowały się innymi niż polityczne, aspektami tego zjawiska. Badacze zaangażowani w ten projekt skupią się na roli społeczności emigranckich jako agentów w szerszym kontekście zmian politycznych w Europie. Wstępne badania modeli głosowania, interpretowane jako wskaźnik przekonań politycznych, wskazują, że niektóre diaspory w UE wykazują silniejsze poparcie dla populistycznych, nacjonalistycznych i nieliberalnych partii oraz kandydatów niż rodzimi mieszkańcy danego kraju. To spostrzeżenie zaprzeczałoby hipotezie, która jest częstym, choć niesprawdzonym, przypuszczeniem w dziedzinie badań diaspory, że migranci „re-emitują demokrację” do swoich rodzinnych krajów. Projekt DIASPOlitic wypełnia zdefiniowaną powyżej lukę badawczą dzięki badaniu politycznych diaspor w UE jako aktorów politycznych, ich modeli głosowania oraz wpływu na politykę krajów wysyłających. Czy diaspory UE przyczyniają się do erozji demokracji w Europie Środkowo-Wschodniej?
Użyteczność badań
Naukowcy empirycznie:
- opiszą i zmapują zmiany politycznych preferencji diaspor Europy Środkowo-Wschodniej po akcesji do UE
- wyjaśnią przyczyny tych zmian
- przeprowadzą analizę teoretyczną ich wpływu na zmiany polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej.
Postawią również następujące pytania badawcze:
- Jak i dlaczego wyniki głosowań w diasporach różnią się od modeli głosowań w krajach wysyłających?
- W jaki sposób migracja i doświadczanie demokracji krajów Europy Zachodnie kształtuje tożsamości Europy Środkowo-Wschodniej: lokalnie zakorzenione samo-identyfikowanie się z „europejskością”?
- Czy nastąpił „upadek” mitu „Zachodu” w krajach Europy Środkowo-Wschodniej? Jeśli tak, to jaką rolę odgrywają w nim diaspory EU?
Zespół badawczy

dr hab., profesor Uniwersytetu SWPS
Benjamin Stanley
kierownik projektu
sociolog i politolog
biogram »
JEDNOSTKA KORDYNUJĄCA
Z RAMIENIA UNIWERSYTETU SWPS
Dział Badań Naukowych i Projektów
Dyrektor: Piotr Matejek
tel. 22 517 99 21
e-mail: badania@swps.edu.pl
poniedziałek-piatek: 9.00-16.00
Lokalizacja
ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa
pokoje 408, 409, 410