Białe kłamstwo, czyli kiedy wolimy mówić nieprawdę dla korzyści innych

Co badaliśmy?

• Badacze testowali preferencje wobec prawdy i kłamstwa w sytuacji, w której kłamstwo przynosi korzyści drugiemu człowiekowi.

W jaki sposób?

• W eksperymencie wzięło udział 317 kobiet i 127 mężczyzn (ośmiu uczestników nie podało swojej płci) w wieku między 19. do 70. rokiem życia. Badanych poproszono m.in., by wyrazili swoją opinię na temat kiepskiego dania wykonanego przez nieznaną im osobę; wiadomo było jednak, że autor dania pozna ich opinię i że zostanie ona opublikowana w mediach społecznościowych. Uczestnicy badania mieli do wyboru dwie opcje: mogli powiedzieć przykrą prawdę albo wybrać tzw. mniejsze zło, czyli kłamstwo prospołeczne.

Wnioski z pracy badawczej

• Generalnie badani woleli mówić prawdę, 54% wybrało szczerą odpowiedź. Jednak przewaga „szczerych” nad tymi, którzy minęli się z prawdą była bardzo niewielka i nie osiągnęła umownego p (parametru istotności statystycznej). Badania pokazały też, że uczestnicy częściej kłamali, gdy wiedzieli, że osoba, której pracę oceniają kiepsko radzi sobie z porażkami i że starała się wykonać swoje zadanie jak najlepiej. Natomiast byli skorzy do szczerości zwłaszcza, gdy ocenianą osobę uważali za odporną na niepowodzenia i gdy osobie tej nie zależało na dobrym wykonaniu zadania.