Długofalowe skutki pandemii COVID-19dla zdrowia psychicznego młodzieży – badanie wstępne
psycholog, psychoterapeutka, jej zainteresowania koncentrują się wokół psychologii klinicznej, zaburzeń psychosomatycznych i psychodermatologii
Naukowczyni z Centrum Badań nad Rozwojem Osobowości Uniwersytecie SWPS, dr Beata Szramka-Pawlak, podjęła się zbadania skali długofalowych skutków pandemii COVID-19 w kontekście zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
Projekt nr 2021/05/X/HS6/01437, grant MINIATURA 5
O projekcie
W przeprowadzonym badaniu postawiono hipotezę, że czynnikiem, który ma szczególne znacznie dla funkcjonowania młodych ludzi w postpandemicznym świecie, jest subiektywna ocena okresu, w którym dominowały ograniczenia. Założono, że jeśli dzieci i młodzież oceniają ten czas jako naznaczony osamotnieniem, stresem i lękiem – ryzyko tego, że w przyszłości ich funkcjonowanie będzie odbiegało od prawidłowego, będzie znaczące, a tym samym szansa na rozwój zaburzeń lękowych czy depresji również będzie większa./p>
Wiadomym jest, że funkcjonowanie i dobrostan dzieci związany jest z jakością funkcjonowania ich rodziców. Założono także, że cechy osobowości rodziców (związane są z radzeniem sobie z sytuacjami stresowymi) oraz poziom doświadczanego przez rodziców stresu w związanego z COVID-19 są ważnymi czynnikami powiązanymi ze zdrowiem psychicznym ich dzieci oraz, że mają związek ze skutecznym radzeniem sobie w sytuacjach trudnych, do jakich niewątpliwie należy doświadczenie pandemii COVID-19.
Kiedy w 2019 r. wybuchła pandemia COVID-19, nasz świat diametralnie się zmienił. W pierwszym okresie dominujący był strach o zdrowie i życie swoje i bliskich osób. W późniejszym etapie coraz wyraźniej zaczęliśmy odczuwać skutki twardego lockdownu, izolacji, osamotnienia, niemożności swobodnego przemieszczania się, braku osobistych spotkań, spędzania mnóstwa czasu przed monitorem komputera oraz zachwiania rutyny dnia. Choć dziś COVID-19 nie jest już dominującym problemem naszej codzienności, rodzi się pytanie o rzeczywisty i długotrwały efekt czasu izolacji z lat 2020-2021. Obserwacje klinicystów i pojedyncze doniesienia naukowe wskazywały na negatywny wpływ ograniczeń związanych z lockdownem oraz lękiem o zdrowie swoje i bliskich w różnych grupach wiekowych. Obserwowano zwiększony poziom zaburzeń lękowych i zaburzeń nastroju. Szczególnie ważnym wydaje się pytanie o długotrwałe skutki pandemii COVID-19 dla zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
Metodologia
Do badania zaproszonych zostało 50 triad (rodzice/opiekunowie prawni oraz dziecko w wieku 12-14 lat). W celu weryfikowania postawionych hipotez przeprowadzono badanie podłużne z dwoma pomiarami w odstępie 6 miesięcy. Wszyscy badani poproszeni zostali o dwukrotne wypełnienie zestawu kwestionariuszy.
Zespół badawczy
Użyteczność wyników
Wyniki projektu pozwoliły odpowiedzieć na pytanie, czy dzieci i młodzież będą także w przyszłości ponosić negatywne konsekwencje tego trudnego dla wszystkich czasu, jakim była pandemia COVID-19. To kwestia o fundamentalnym znaczeniu dla polityki społecznej państwa, w tym ochrony zdrowia psychicznego najmłodszej części społeczeństwa. Uzyskane wyniki pozwoliły również na projektowanie kolejnych badań, w których uwaga zostanie zwrócona nie tylko na czynniki niekorzystnie wpływające długofalowo na zdrowie psychiczne młodzieży (czynniki ryzyka), lecz także na czynniki chroniące, mogące pomóc utrzymać zdrowie w niesprzyjających warunkach.