Zarządzanie kompleksowe i adaptacyjneWykorzystanie wniosków z Równowagi Nasha dla Governance i tworzenia polityki z naciskiem na jakość życia
Menedżerka, prawniczka, projektantka systemów (Data) Governance i instrumentów polityk publicznych w UE i na poziomie krajowym
Celem programu badawczego kierowanego przez dr Katarzynę Wojtkiewicz jest zbadanie potencjału zastosowania nowoczesnych modeli językowych, w szczególności sztucznej inteligencji, jako wirtualnych respondentów w badaniach nad dobrostanem pracowników. Innowacyjne podejście badawcze ma na celu zrewolucjonizowanie metodologii analizy jakości życia pracowników w organizacjach, umożliwiając szybsze, tańsze i bardziej elastyczne pozyskiwanie danych, a także lepsze modelowanie wpływu polityki organizacyjnej na samopoczucie zespołów.
Projekt wpisuje się w cel nr 3 (dobre zdrowie i jakość życia) spośród 17 celów zrównoważonego rozwoju ONZ.
Projekt finansowany z Funduszu Rozwoju Badań Naukowych Uniwersytetu SWPS (nr projektu: 51/2024/FRBN/G)
Założenia projektu
Celem niniejszego projektu jest sprawdzenie, czy nowoczesne modele językowe, czyli sztuczna inteligencja (AI), mogą pomóc w badaniu samopoczucia pracowników. Tradycyjne metody, takie jak ankiety czy wywiady, są czasochłonne i kosztowne, a także trudno sprawdzić, jak pracownicy zareagują na zmiany w polityce firmy jeszcze przed ich wprowadzeniem.
Zamiast pytać rzeczywistych pracowników, w projekcie wykorzystano sztuczną inteligencję, która na podstawie szczegółowych opisów fikcyjnych pracowników – uwzględniających wiek, płeć, stanowisko, doświadczenie i inne cechy – wygenerowała ich odpowiedzi na pytania dotyczące dobrostanu. Następnie dokonano symulacji, jak zmieniłoby się samopoczucie pracowników po wprowadzeniu planowanych zmian w firmie, analizując różnice między odpowiedziami „przed” i „po”. W badaniu użyto modeli dopasowanych do języka polskiego, by zwiększyć dokładność i wiarygodność wyników. Dodatkowo symulacje przeprowadzone zostały na danych z prawdziwych ankiet, zachowując pełną poufność i bezpieczeństwo informacji.
Metoda opisana w badaniu może zrewolucjonizować sposób, w jaki organizacje podejmują decyzje dotyczące polityki personalnej. Zamiast wprowadzać zmiany i dopiero potem mierzyć ich efekty, firmy mogą wcześniej przetestować różne scenariusze i wybrać te, które najprawdopodobniej przyniosą najlepsze rezultaty.
Metodologia
W ramach badania opracowano i przetestowano metodę symulacji odpowiedzi na podstawie dużych modeli językowych (LLM), w tym modeli specjalnie wytrenowanych do języka polskiego, takich jak Bielik PLLuM. Kluczowymi elementami teg etapu było tworzenie szczegółowych profili demograficznych fikcyjnych pracowników oraz symulacja ich odpowiedzi na kwestionariusz umożliwiający pomiar różnych wymiarów dobrostanu psychicznego. Dalsza symulacja obejmuje również modelowanie wpływu planowanych zmian w polityce HR poprzez ponowne wygenerowanie odpowiedzi i porównanie efektów.
Innowacyjność tego projektu opiera się na wykorzystaniu „wierności algorytmicznej” modeli językowych, które potrafią wiernie odzwierciedlać rozkłady odpowiedzi różnych grup społecznych. Zastosowanie AI pozwala na znaczące skrócenie czasu i obniżenie kosztów zbierania danych, co stawia ten projekt w czołówce nowoczesnych narzędzi analizy jakości życia w organizacjach.
Co istotne, twórczyni badania zaplanowała walidację wyników symulacji poprzez porównanie ich z danymi pozyskanymi od rzeczywistych respondentów w wybranych kancelariach prawnych.
Użyteczność wyników
Wnioski z tego projektu mogą wprowadzić istotne zmiany w sposobie, w jaki organizacje analizują i wspierają dobrostan swoich pracowników, a tym samym przyczynić się do tworzenia zdrowszego, bardziej zrównoważonego środowiska pracy. Badanie nie ma na celu całkowitego zastąpienia tradycyjnych metod, lecz ich uzupełnienie. AI może stanowić szybkie narzędzie do testowania hipotez, projektowania ankiet czy planowania zmian w firmie, aby w przyszłości tworzyć bardziej świadome i odpowiedzialne decyzje – co wpisuje się w cel strategiczny nauk o zarządzaniu i rozwoju społeczno-gospodarczego w duchu odpowiedzialnego i świadomego kształtowania środowiska pracy.
Zespół
