• Przejdź do menu
  • Nawiguj po głównych sekcjach
  • Przejdź do treści

Wybierz kategorię wyszukiwania

 
  • Studia
  • Badania i projekty
  • Naukowcy
  • Wydarzenia
  • Kontakty
  • Inne
  • Szybkie linki

Studia

Formularz wyszukiwania na belce: Studia

lokalizacja:
poziom studiów:
obszar tematyczny:
dodatkowe informacje o studiach
forma studiów:
studia podyplomowe realizowane:

Jeżeli nie znalazłeś tego czego szukałeś zawsze możesz wpisać szukane słowo lub frazę poniżej

Badania i projekty

Formularz wyszukiwania na belce: Badania i projekty

lokalizacja:
jednostka badawcza:
typ:
dyscyplina:
status:

Jeżeli nie znalazłeś tego czego szukałeś zawsze możesz wpisać szukane słowo lub frazę poniżej

Naukowcy

Formularz wyszukiwania na belce: Nasi naukowcy

lokalizacja:
dyscyplina:

Jeżeli nie znalazłeś tego czego szukałeś zawsze możesz wpisać szukane słowo lub frazę poniżej

Wydarzenia

Formularz wyszukiwania na belce: Wydarzenia

typ:
lokalizacja:

Kontakty

lokalizacja:
kategoria:

Jeżeli nie znalazłeś tego czego szukałeś zawsze możesz wpisać szukane słowo lub frazę poniżej

Szukasz czegoś zupełnie innego? Sprawdź, może się gdzieś ukryło na naszej stronie

Szukasz czegoś zupełnie innego? Sprawdź, może się ukryło gdzieś na naszej stronie!

Szybkie linki

  • Wirtualna uczelnia
  • Mój USWPS
  • Poczta
  • Formularz rekrutacyny
  • Biuletyn Informacji Publicznej (BIP)
  • Katalog biblioteczny
  • Dostęp do baz elektronicznych (EBSCO, Legalis, LEX, etc.)

Sprawdź nasze rozbudowane narzędzie do wyszukiwania.

Szukaj po kategoriach – oszczędzaj swój czas.

Uniwersytet SWPS - Strona główna
  • My, Uniwersytet
    • My,
      Uniwersytet

      Czym żyjemy:

      Wspólny kierunek → Grafika → Main Event 25
      Logotyp wydarzenia Main Event wrocławskiej Katedry Grafiki

      • Kim jesteśmy
      • Misja i wizja
      • Strategia
      • Założyciel
      • Zarząd uczelni
      • Pracownicy akademiccy
      • Struktura uczelni
      • Medale i odznaczenia
      • Wirtualna Uczelnia
      • Jak działamy
      • Jakość kształcenia
      • Działalność naukowo-badawcza
      • Zaangażowanie społeczne
      • Współpraca międzynarodowa
      • Kampusy i infrastruktura
      • Sojusz europejski ERUA
      • Co się u nas dzieje
      • Aktualności
      • Konferencje i seminaria
      • Wykłady i spotkania
      • Drzwi Otwarte
      • Kurs Matura 2025
      • Co po studiach?
      • Nagrody i wyróżnienia
      • Nowości wydawnicze
      • Dołącz do nas
      • Oferty pracy
      • Pion akademicki
      • Pion organizacyjny
      • HR Excellence in Research
      • Akademicki Program Stażowy
    • Wiadomości z kategorii My, Uniwersytet

      • Konferencje

        Call for papers: Nowe wyzwania psychologii w obszarze stosowania prawa

      • Konferencje

        Call for papers: Terapia wrażliwa na świat. Rześkość, więź, obecność

      • Konferencje

        Call for papers: Mediacja i działania mediacyjne w komunikacji w językach obcych

      • Konferencje

        Green Digital Accessibility International Conference 2025

      • Konferencje

        Mentalne Horyzonty

      • Konferencje

        Studenckie prawnicze spotkania naukowe Uniwersytetu SWPS w Poznaniu

      • Wykłady i spotkania

        Wspólny kierunek → Grafika → Main Event 25

      • Konferencje

        „Psychologia w obliczu zmian”. 33 Kolokwia Psychologiczne Polskiej Akademii Nauk

      • Konferencje

        Neuro-Wyzwania. Spektrum autyzmu i ADHD osób dorosłych

      • Wykłady i spotkania

        „Wybrańcy” – charytatywny spektakl Teatru Projekcja

      • Konferencje

        Konsument jako strona postępowania cywilnego

      • Wykłady i spotkania

        Dzień z Prawem na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu – spotkajmy się!

  • Studia i szkolenia
    • Studia
      i szkolenia

      wydziały Uniwersytetu SWPS

      Jakie studia wybrać?

      Zapraszamy na Drzwi Otwarte

      Drzwi otwarte Uniwersytetu SWPS

      • Poznaj naszą ofertę
      • Studia wyższe
      • Studia podyplomowe
      • Doktoraty
      • Szkolenia
      • Kursy akademickie
      • Certyfikacje
      • Szkoła Językowa
      • Szkoła Trenerów
      • Drzwi Otwarte
      • Aplikuj bez problemu
      • Zasady rekrutacji
      • Listy rankingowe
      • Kandydaci z zagranicy
      • Studenci z innych uczelni
      • Kandydaci na studia podyplomowe
      • Dokumenty do pobrania
      • FAQ
      • Studiuj komfortowo
      • Uczelnia bez barier
      • Kampusy i infrastruktura
      • Zakwaterowanie na czas studiów
      • Biblioteki
      • Organizacje studenckie
      • Oferta Biura Karier: praktyki i staże
      • Wymiana międzynarodowa
      • Pobierz aplikację Mój USWPS
      • Zdobądź wsparcie finansowe
      • Opłaty – co obejmuje czesne
      • Studiuj za darmo – stypendia dla kandydatów
      • Stypendia dla studentów
      • Preferencyjne kredyty
      • Dofinansowanie przez pracodawcę
    • Wiadomości z kategorii Studia i szkolenia

      • Konferencje

        Call for papers: Nowe wyzwania psychologii w obszarze stosowania prawa

      • Konferencje

        Call for papers: Mediacja i działania mediacyjne w komunikacji w językach obcych

      • Konferencje

        Green Digital Accessibility International Conference 2025

      • Konferencje

        Mentalne Horyzonty

      • Konferencje

        Studenckie prawnicze spotkania naukowe Uniwersytetu SWPS w Poznaniu

      • Wykłady i spotkania

        Dzień z Prawem na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu – spotkajmy się!

      • Wykłady i spotkania

        Photo Summit Days 2025 na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu

      • Wykłady i spotkania

        Święto Smoczych Łodzi

      • Wykłady i spotkania

        Grafika: Portfolio 7.0

      • Konferencje

        Language – Contact – Meaning – Identity

      • Konferencje

        Researching Young Lives V

      • Konferencje

        Ogólnopolski Zjazd Dziekanów Wydziałów Prawa

  • Nauka i badania
    • Nauka
      i badania

      instytuty naukowe

      Czym żyjemy:

      Łączy nas pasja do nauki

      Tu się dzieje nauka

      • Poznaj nasz potencjał
      • Działalność naukowo-badawcza
      • Pracownicy akademiccy
      • Instytuty naukowe
      • Centra badawcze
      • Infrastruktura badawcza
      • Komercjalizacja badań
      • Zaangażowanie społeczne
      • Działalność wydawnicza
      • Biblioteki
      • Zobacz realizowane projekty
      • Wszystkie projekty
      • Projekty aplikacyjne i komercyjne
      • Projekty naukowo-badawcze
      • Projekty międzynarodowe
      • Projekty społeczne
      • Projekty strategiczno-rozwojowe
      • Projekty studenckie
      • Projekty finansowane ze środków europejskich
      • Zobacz nasze działania
      • Badania i wdrożenia
      • Konferencje i seminaria
      • Nowości wydawnicze
      • Publikacje wysoko punktowane
      • Udział w badaniach
      • Strefa Designu
      • Strefa Kultur
      • Strefa Prawa
      • Strefa Psyche
      • Strefa Technologii
      • Strefa Zarządzania
      • Dołącz do nas
      • HR Excellence in Research
      • Oferty pracy
      • Pion akademicki
      • Postępowania awansowe
    • Wiadomości z kategorii Nauka i badania

      • Konferencje

        Call for papers: Nowe wyzwania psychologii w obszarze stosowania prawa

      • Konferencje

        Call for papers: Terapia wrażliwa na świat. Rześkość, więź, obecność

      • Konferencje

        Call for papers: Mediacja i działania mediacyjne w komunikacji w językach obcych

      • Konferencje

        Call for papers: V Zjazd Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego

      • Konferencje

        Green Digital Accessibility International Conference 2025

      • Konferencje

        Mentalne Horyzonty

      • Konferencje

        Studenckie prawnicze spotkania naukowe Uniwersytetu SWPS w Poznaniu

      • Konferencje

        Neuro-Wyzwania. Spektrum autyzmu i ADHD osób dorosłych

      • Konferencje

        Konsument jako strona postępowania cywilnego

      • Konferencje

        Codzienność pod presją

      • Wykłady i spotkania

        Od pierwszej rozmowy do zmiany – o relacji w psychoterapii

      • Konferencje

        Language – Contact – Meaning – Identity

  • Współpraca i usługi
    • Współpraca
      i usługi

      Nawiąż współpracę z Uniwersytetem SWPS

      Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

      • Dla biznesu i instytucji
      • Consulting, badania, szkolenia
      • Zgłoś ofertę pracy i praktyk dla studentów
      • Wynajmij salę
      • Zrealizuj z nami usługę publiczną
      • Zrealizuj z nami projekt B+R
      • Dla mediów
      • Odwiedź Centrum Prasowe i Komunikacji z Otoczeniem
      • Znajdź eksperta
      • Dla społeczności USWPS
      • Przejdź do Wirtualnej Uczelni
      • Pobierz aplikację Mój USWPS
      • Poznaj Fundację Pro Akademika
      • Zobacz ofertę dla absolwentów
      • Dla klientów indywidualnych
      • Skorzystaj z porady prawnej
      • Skorzystaj z usługi terapeutycznej
      • Weź udział w badaniu
      • Zdobądź certyfikat kompetencji
    • Wiadomości z kategorii Współpraca i usługi

      • Wykłady i spotkania

        Autoportret – narzędzie samopoznania czy manipulacji? Wystawa i rozmowa w Muzeum Narodowym w Warszawie

      • Wykłady i spotkania

        Uniwersytet SWPS partnerem merytorycznym kongresu Impact’25

      • Aktualności

        Startup Booster for Social Impact: zapraszamy na bezpłatne szkolenia!

      • Konferencje

        Targi Pracy i Praktyk 2025 – informacje dla pracodawców

      • Aktualności

        Charytatywny spot studentów USWPS w Telewizji Polskiej

      • Konferencje

        Wypalenie zawodowe rodziców zastępczych i usamodzielnienie młodzieży – perspektywy i wyzwania

      • Aktualności

        USWPS nawiązuje współpracę z UN Global Compact Network Poland

      • Aktualności

        Współpraca Uniwersytetu SWPS z Kancelarią Prawną Sobota Jachira

      • Wykłady i spotkania

        Cykl „Otwarte głosy” w Kinotece z udziałem naukowców z USWPS – zapraszamy!

      • Aktualności

        Uniwersytet SWPS i kancelaria DZP: Legal Design z pomocą dla powodzian

      • Aktualności

        „Odpowiedzialna AI w Urzędzie m.st. Warszawy”: podsumowanie wspólnego projektu USWPS i władz stolicy

      • Aktualności

        Uniwersytet SWPS i Politechnika Wrocławska z porozumieniem o współpracy: będzie nowy kierunek studiów

  • Kontakty
    • Kontakty

      wyszukiwanie kontaktów
      • My, Uniwersytet
      • Informacja
      • Biuro Dyrektor Generalnej
      • Biura Wydziałów
      • Biuro Współpracy Międzynarodowej
      • Biuro Prawne
      • Biuro Prorektor ds. dydaktyki
      • Biuro Prorektorki ds. międzynarodowych
      • Biuro Prorektor ds. nauki
      • Biuro Rektora
      • Dział Personalny
      • Dział Administracji
      • Wirtualna Uczelnia
      • Studia i szkolenia
      • Biuro Karier
      • Biuro Rekrutacji na studia wyższe
      • Biuro Rekrutacji na studia wyższe - kandydaci z zagranicy
      • Biuro Szkoły Doktorskiej
      • Biuro Programu Seminariów Doktorskich
      • Centrum Spraw Studenckich
      • Centrum Studiów Podyplomowych i Szkoleń
      • Centrum Wsparcia i Aktywności
      • Nauka i badania
      • Biblioteki
      • Biuro Dyrektorów Instytutów
      • Centrum Transferu Wiedzy
      • Dział Badań Naukowych
      • Koordynator ds. wydawniczych
      • Współpraca i usługi
      • Centrum Certyfikacji
      • Centrum Konferencyjne
      • Centrum Prasowe i Komunikacji z Otoczeniem
      • Klinika Terapii Poznawczo-Behawioralnej w Warszawie
      • Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Poznaniu
      • SWPS Innowacje
      • Szkoła Językowa
      • Szkoła Trenerów
      • Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego w Poznaniu
  • EN
    • EN

    • Wiadomości z kategorii EN

Badania i wdrożenia

Gdy nie ma porozumienia, to agora zanika (wywiad z prof. Mikołajem Cześnikiem)

udostępnij artykuł
22 maja 2023
zdj. Nikodem Szymański
float_intro: images/LANDING-TU-DZIEJE-SIE-NAUKA/zachowania-wyborcze/Wywiad_prof_Mikołaj_Cześnik.jpg

O zaufaniu obywateli do instytucji politycznych, aktywizacji wyborców młodych i starszych oraz problemach Europy w XXI wieku rozmawiamy z prof. Mikołajem Cześnikiem, dyrektorem Instytutu Nauk Społecznych Uniwersytetu SWPS.

Weronika Książek, redakcja swps.pl: W Polsce na jesieni odbędą się wybory parlamentarne. Jak Centrum Studiów nad Demokracją przygotowuje się do tego wydarzenia? Od wielu lat prowadzą Państwo badania zwane Polskie Generalne Studium Wyborcze (PGSW), więc ten rok będzie dla Państwa szczególnie intensywny. Na czym polega to badanie? Co sprawdza?

Prof. Mikołaj Cześnik: To badanie trwa od 1997 r. Jego prapoczątki sięgają nawet wcześniej, do wyborów prezydenckich w 1995 r. Na początku badanie nazywało się zresztą Polski Generalny Sondaż Wyborczy. Przez dekady kierował nim prof. Radosław Markowski, w obecnej edycji nastąpiła zmiana warty i ja przejąłem kierownictwo.

To, co nas w PGSW interesuje, to przede wszystkim wybory do Sejmu, w mniejszym stopniu do Senatu. Próbujemy odpowiedzieć sobie na pytania: dlaczego ludzie w konkretnej elekcji głosowali tak, jak głosowali? Dlaczego wybrali tę partię, a nie inną? Dlaczego niektórzy poszli głosować z samego rana, a inni wcale? Badamy frekwencję, charakter, źródło, naturę preferencji wyborczych. Odpowiadamy też na pytania o identyfikację partyjną oraz zadowolenie z demokracji, o poczucie politycznego sprawstwa, o poglądy w konkretnych kwestiach społecznych, które w danym momencie danej kampanii rozgrzewają opinię publiczną (to np. migracja, stosunek do podatków, świadczeń socjalnych, aborcji czy Unii Europejskiej).

Napis Tu się dzieje nauka

#Zachowania wyborcze

zobacz, jakie projekty i badania prowadzimy w ramach tego obszaru
Przejdź na stronę

Szykują się nam przełomowe wybory? Przełomowe pod względem frekwencji, mobilizacji wyborczej? Dysponują Państwo prognozami, czy jednak więcej mamy tutaj niewiadomych?

Czy będą przełomowe, to dopiero się dowiemy. Na pewno będą bardzo istotne. Jako obywatelki i obywatele stoimy w przededniu bardzo poważnej decyzji. Albo damy władzę Prawu i Sprawiedliwości na kolejną, trzecią tym razem kadencję (co byłoby rekordem, przynajmniej jeśli chodzi o III Rzeczypospolitą), albo władzę tej partii odbierzemy. Możliwych konfiguracji jest wiele.

Jeśli będziemy mieli do czynienia z odnowieniem mandatu Prawa i Sprawiedliwości (PiS), może to być dodatkowym paliwem do działań tej partii, które nie wszystkim w Polsce się podobają.

Inna opcja jest taka, że będziemy mieli do czynienia z jakimś rodzajem restauracji porządku sprzed 2015 r. Nie ma wątpliwości, że pod pewnymi względami Platforma Obywatelska (PO), Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL), Lewica czy partia Szymona Hołowni mają inny pomysł na Rzeczpospolitą niż Prawo i Sprawiedliwość. Należy zaznaczyć, że mówimy tu nie tylko o sprawach społecznych, gospodarczych, ekonomicznych, lecz także o sprawach ustrojowych…

Ustrojowych? Dlaczego?

Prezes Jarosław Kaczyński podczas spotkania z wyborcami w Janowie Lubelskim wprost powiedział o tym, że Prawo i Sprawiedliwość zmienia Polskę m.in. poprzez zmianę ustroju („W 2015 r. rozpoczęła się zmiana ustroju Polski”). To dowodzi, że lider PiS ma świadomość, iż zmiany szły dużo dalej niż pozwala na to mandat, który obywatele Rzeczypospolitej nadali tej partii zarówno w roku 2015, jak i w roku 2019. Biorąc pod uwagę chociażby tę wypowiedź prezesa Kaczyńskiego, jesienne rozstrzygnięcie będzie odpowiedzią obywateli na to, czy chcą dalej takiego właśnie systemu. Dzisiaj nic nie wskazuje na to, żeby Prawo i Sprawiedliwość miało zdobyć miażdżącą przewagę i w związku z tym zyskać formalne prawo do zmiany ustroju. Raczej możemy liczyć się z 5, 6, może 7 mln głosów. Oczywiście, wiele zależy od tego, jaka będzie frekwencja, ile głosów zdobędą pozostali – bo te same 6 mln w zależności od kontekstu może oznaczać zwycięstwo miażdżące albo zwycięstwo pyrrusowe.

A jaki scenariusz zdaje się najbardziej prawdopodobny?

Brak wyraźnego zwycięstwa jednej frakcji. Co to oznacza? Że zarówno obóz PiS, jak i obóz przeciwników PiS mogą zgarnąć po ponad 200 mandatów każdy, a języczkiem u wagi okaże się np. Konfederacja z 20 albo 30 mandatami. Wówczas otwiera się wiele nieoczywistych możliwości (pamiętajmy, że w 2005 r. byliśmy przekonani o tym, że to Platforma z PiS będą tworzyć rząd; PiS tymczasem utworzyło rząd z LPR i Samoobroną, czego nikt się nie spodziewał). Można sobie wyobrazić rząd mniejszościowy, różne koalicje tworzone ad hoc… Taki rząd byłby oczywiście dosyć niestabilny i mógłby skończyć się przedterminowymi wyborami.

Nie ukrywam, że podpytuję o ten potencjalny „przełom” w kontekście badań prowadzonych przez prof. Bena Stanleya z Centrum Studiów nad Demokracją, który sprawdza, jak Polacy oceniają zmiany zachodzące w naszym kraju po 2015 r. Jak wygląda stan polskiej demokracji widziany oczami poszczególnych elektoratów?

Ludzie, którzy konsekwentnie głosują na Prawo i Sprawiedliwość od 2011 r., są bardzo zadowoleni. To grupa wprost organicznie zrośnięta z PiS. Dużą część tego elektoratu stanowią ci, nad którymi wcześniej Rzeczpospolita pochylała się mało albo wcale. Poparcie dla programów socjalnych jest skorelowane z poparciem dla PiS, bo stanowią one rodzaj uznania tych osób, połączony z narracją o sprawczości. Służba zdrowia nadal niedomaga, a emerytury mimo „trzynastek” są niskie, jednak emerytom nikt nie mówi w twarz, że lepiej, żeby pomarli, bo wtedy budżet państwa by sporo zaoszczędził. Do tego dochodzi cały psychologiczny efekt wytworzenia zobowiązania: podarowanie komuś czegoś jest bardzo istotnym aktem społecznym, nad którym od lat pochylają się antropologowie.

Jeśli chodzi o osoby niebędące „żelaznym elektoratem”, ale będące blisko PiS w sprawach aksjologicznych, to – bazując na wynikach badań po wyborach z 2015 i 2019 r. – charakteryzuje je przekonanie, że „lud” jest szlachetny i dobry, tylko „złe” elity prowadzą go na manowce albo chcą mu zrobić krzywdę. Jest też u nich pewien rodzaj symplicyzmu – przekonania o tym, że wszystkie sprawy, o których politycy i polityczki mówią, że są skomplikowane – to one wcale takie nie są. W 2015 r. wyborcy PiS byli najbardziej populistyczni ze wszystkich elektoratów. Natomiast, co ciekawe, w 2019 r. byli najmniej! Czyli wygląda na to, że ich spojrzenie na rzeczywistość społeczno-polityczną się zmieniło i być może dostrzegają te wszystkie niuanse, których kiedyś nie dostrzegali.

Zresztą nie wolno zapominać, że elektoraty partyjne są zróżnicowane jeśli chodzi o konsumpcję mediów. Bo przecież po innych stronach politycznej sceny również znajdują się wyborcze getta.

Czyli to jest kolejna ważna zmienna która może wpłynąć na wynik wyborów?

Na pewno. Rzeczywistość uzgadniamy w mechanizmach komunikacyjnych, wynikających z interakcji. Razem ustalamy znaczenia – co jest dobre, a co złe, co haniebne, a co roztropne, co mądre, a co głupie. Gdy tej interakcji brakuje, zaczynamy mówić różnymi językami i nie ma między nami porozumienia – a gdy nie ma porozumienia, to agora, rozumiana nie jako miejsce, lecz jako pewna przestrzeń, w której możemy się wszyscy spotkać i wymieniać poglądami i opiniami – zanika. Już niemal nic nie jest wspólne.

Kiedyś na przykład nie mieliśmy wątpliwości, że „afera Rywina” była aferą. Dzisiaj to, co dla jednego jest aferą, dla drugiej w ogóle nią nie jest. Definicja społeczna „afery” dzisiaj jest dużo bardziej upartyjniona niż jeszcze 20 lat temu. I to jest charakterystyczne także dla wszystkich procesów w sferze naszej komunikacji: przestajemy do siebie mówić, przestajemy się słuchać, przestajemy się narażać na to, żeby konfrontować się z zupełnie innym sposobem patrzenia niż nasz, redukujemy dysonans poznawczy. Możemy sobie na to pozwolić, bo możemy swobodnie wybierać to, co chcemy oglądać i to, czego chcemy słuchać.

Przeciętny odbiorca mediów nie ma narzędzi do weryfikacji informacji. Te narzędzia oczywiście istnieją, ale wymagają posiadania czasu i umiejętności (np. krytyczne myślenie, pogłębiony research). Nie sprzyja temu postęp technologiczny, który coraz bardziej osadza nas w bańkach informacyjnych i komunikacyjnych. Różne narracje, generowane z poszczególnych redakcji, trafiają do spolaryzowanych odbiorców. Coraz mniej sensów i znaczeń jest uzgadnianych społecznie. I nie jest to problem wyłącznie Polski. To, co dzieje się w Ameryce, we Francji i wielu innych miejscach na świecie, pokazuje, że to uniwersalny proces. Nie wiem, jak go zatrzymać, jednak jako badacz wyborów jestem zobowiązany, by mu się uważnie przyglądać.

Z raportu Piotra Zagórskiego i Radosława Markowskiego z 2021 r. („Państwo w świadomości społecznej: postawy, oceny, preferencje”) wynika, że nasz stosunek do państwa nie jest spójny, lecz determinowany elementami politycznymi, w tym głównie afiliacją partyjną. Słowem, jesteśmy tutaj podzieleni na zwolenników obecnego państwa i „resztę”. Popierający obecną ekipę według autorów raportu częściej deklarują zadowolenie z funkcjonowania państwa (łącznie z akceptacją jego potencjału inwigilacyjnego). W tej grupie jedynie co piąta osoba czuje niechęć do państwa, a negatywny stosunek do niego cechuje prawie dwie trzecie niezadowolonych z demokracji. Czy w obecnej, specyficznej sytuacji politycznej, jesteśmy jeszcze w stanie badać stosunek do państwa w ogóle czy jesteśmy skazani na badanie państwa PiS?

PiS wykonało dużą pracę po to, by „zrosnąć się” z państwem. W ich opowieści państwo było kiedyś „zagarnięte” przez wrogie, kompradorskie elity. A teraz wstało z kolan i wypłaca pieniądze, bo te pieniądze zostały odebrane złym i przekazane dobrym. Oczywiście, z jednej strony można się zżymać, że to narracja prostacka, z drugiej – wiele wskazuje na to, że po prostu działa.

Mała uwaga metodologiczna: dane, do których Zagórski i Markowski się odwołują, to jest sieć, która ciągnie szeroko, ale ma dosyć duże oka – i przelatuje przez nie wiele informacji bardzo istotnych, choć drobnych. Wydaje mi się, że ich wnioski powinno się jeszcze uzupełnić porządnym badaniem jakościowym. Nie wiem, jak to zrobić, bo badania jakościowe nie są moją domeną, ale wydaje mi się, że te mechanizmy, o których mówią nasi badacze, można wychwycić jeszcze precyzyjniej.

Generalnie Polacy nie myślą o państwie zbyt dobrze. Zaufanie do siebie nawzajem, do partii politycznych, do państwa, do instytucji, do parlamentu – zawsze było u nas problemem i da się to wyjaśnić kwestiami historycznymi (pamiętajmy, że państwo w ostatnich ponad 200 latach miało z reguły postać obcego agresora, rzadko kiedy było nasze). Natomiast dane z ostatniego Europejskiego Sondażu Społecznego pokazują, że to zaufanie dodatkowo podmyła jeszcze pandemia, a potem wojna.

W 2015 r. Polskie Generalne Studium Wyborcze pokazało, że około 21 proc. wyborców aprobuje rządy silnej ręki. Jak to wygląda dzisiaj? Na ile polski obywatel jest przekonanym demokratą, a na ile przyzwala na „alternatywne” rozwiązania?

Rządy silnej ręki nie muszą oznaczać opresji. Surowy ojciec, jeśli jest sprawiedliwy, daje poczucie bezpieczeństwa. On jak najbardziej może być szorstki. Po prostu tak wyznacza granice, że życie z nim jest wygodne – nie trzeba za dużo myśleć. A w niektórych sytuacjach silne przywództwo jest po prostu koniecznością – bo jak się pali, to trudno sobie wyobrazić, że siadamy i demokratycznie deliberujemy o tym, co należy zrobić.

Różne osoby, co wiemy od psychologów, mają różne predyspozycje. Jedni wolą świat o sztywniejszych ramach, inni o luźniejszych. Wydaje się, że tym pierwszym rządy silnej ręki mogą pasować. Owszem, bywa, że przyzwalamy na nieliberalne i niedemokratyczne rozwiązania – za cenę skuteczności i sprawnego działania. Częściej dziś godzą się na to ci, którym wcześniej się nie wiodło.

Czyli przegrani transformacji?

Tak. To ci, którzy w nowej rzeczywistości stanęli na linii startu i okazało się, że zamiast butów z kolcami do biegania po tartanie mają płetwy. Więc biegło im się bardzo niewygodnie, w efekcie zostali z tyłu. Ci, którzy mieli porządne, odpowiednie buty do biegania, kolce, wysforowali się do przodu. Państwo nic z tym robiło, było tylko stojącym z boku sędzią, który rozkładał ręce i tłumaczył, że „ten jest zdolniejszy, tamten mniej zdolny”. Tylko że nie chodziło wyłącznie o zdolności. Ten „szybszy bieg” to różne kapitały, dziedziczone albo zdobyte za czasów PRL. Mogły być różnego rodzaju: ktoś miał szansę nauczyć się angielskiego od wujka, ktoś inny zostawał właścicielem sklepu, cementowni czy państwowego gospodarstwa rolnego (PGR), którym kierował przed transformacją.

Wiemy z badań, że polityczna ocena ostatnich ośmiu lat różni się od oceny tego, co się działo między 1989 a 2015 r. i jest to ściśle powiązane ze stratyfikacją społeczną. Ci, którzy głosowali na Prawo i Sprawiedliwość, mają poczucie, że im się wyraźnie poprawiło. A poprawiło się, bo do władzy przyszli tacy, którzy wprawdzie nie tylko dali im buty z kolcami, ale jeszcze powiedzieli „Słuchajcie, wy możecie przebiec o jedno kółko mniej”.

Nie ma co się oszukiwać – ktoś, kto nie ma co włożyć do garnka, nie będzie się martwił zanieczyszczeniem powietrza ani rozpuszczającymi się lodowcami na biegunie. Co kogo obchodzi Prokurator Generalny, Sąd Najwyższy, czy Trybunał Konstytucyjny, jeśli dostaje regularnie od państwa konkretną gotówkę? To przecież Piramida Maslowa.

Refleksja przecież może pojawić się z czasem…

W dłuższej perspektywie na pewno będzie się pojawiać – PiS nie udało się uniknąć naturalnego dla partii politycznych procesu oligarchizacji i traktowania państwa jako łupu. Nie chcę bawić się w nadmierne psychologizowanie (na Uniwersytecie SWPS jest wielu od tego specjalistów, ja do nich nie należę), ale Kaczyński od początku nie ukrywał, że jemu są po prostu potrzebne nowe elity.

W „Cambridge University Press” w 2021 r. ukazał się artykuł współautorstwa prof. Stanleya, w którym ukazano podobieństwa pomiędzy procesami autokratyzacji zachodzącymi w Polsce i na Węgrzech. Wskazano ideologiczne źródła obu procesów, w których zasadniczą rolę odgrywają „populizm i natywizm”. Co jeszcze nas łączy?

Na pewno zarówno Jarosław Kaczyński, jak i Viktor Orban dobrze rozumieją taką „technologię wygrywania wyborów”, że nie ma potrzeby przekonywania do siebie absolutnie wszystkich. Wiedzą, że czasem wybory wygrywa się, zdobywając wręcz mniej głosów niż przeciwnik (to również przypadek Donalda Trumpa). To koniec podobieństw.

Po pierwsze Orban rządzi dłużej, po drugie ma dużo większą bazę społeczną – udało mu się wybić ponad klasę ludową. Fidesz także w klasie średniej ma duże poparcie. To między innymi z tego powodu Orban wygrywa wybory, mając 48-50 proc. głosów i dość regularnie zdobywając zdecydowane wiekszości mandatów w parlamencie, czasami konstytucyjne.

Mimo wszystko Prawo i Sprawiedliwość jest zdecydowanie inną partią niż Fidesz. Partia Orbana jest po prostu organizacją sprawniejszą, lepiej zorganizowaną, z dużym poczuciem grupowego interesu.

Za to łączy je negatywny stosunek do UE.

Bynajmniej. Tutaj też więcej znajdziemy różnic niż podobieństw. PiS głosi antyunijne narracje bez zrozumienia, że Unia Europejska tak naprawdę jest ogromnym polem starcia o interesy. A Orban akurat to rozumie doskonale. Fidesz ściśle współpracował z partią Angeli Merkel, był istotnym elementem Europejskiej Partii Ludowej (EPP). Orban bywał w Bawarii na zjazdach Unii Chrześcijańsko-Społecznej (CSU). Dużo podróżuje, posługuje się językami obcymi, jest obyty w świecie (pamiętajmy, że Fundacja George'a Sorosa ufundowała mu stypendium w Oksfordzie!) i ma świetne kontakty. Na co dzień funkcjonuje w środowisku dość hermetycznym, ale nadal jest to inne środowisko niż lidera PiS. Zawsze powtarzam, że Kaczyński był socjalizowany, także politycznie, w latach 60. W dodatku chyba w ogóle nic innego poza Polską go nie interesuje – nawet na urlop jeździ co najwyżej do zachodniopomorskiego. Oczywiście przychylni mu publicyści mogą przedstawiać to jako pewną cnotę, jednak warto pamiętać, że współczesna Polska nie żyje w próżni. To, co się dzieje na świecie, bezpośrednio w nas uderza. Naszym rządzącym potrzeba dobrego rozumienia geopolityki, wizyt w innych krajach, inspirowania się wprowadzonymi przez nie rozwiązaniami.

Słowem, nawet w swoim nonkonformizmie Orban jest politykiem zupełnie innego formatu. Potrafi działać o wiele sprawniej, szybciej (zarówno w dobrej, jak i złej sprawie), częściej stawia swoich partnerów (również europejskich) przed faktami dokonanymi. Tymczasem nasz rząd bywa tchórzliwy, wycofuje się ze swoich pomysłów – czy to postraszony przez Stany Zjednoczone, czy Izrael czy też Unię Europejską. Można jednym tchem wymienić kilka, jeśli nie kilkanaście różnych projektów, przed którymi PiS się po prostu ugiął (TVN, ustawa 447, podział Mazowsza).

Jesteśmy w stanie przewidzieć, kto w tym roku niemal na pewno zostanie w domu, a kto pójdzie do urn? I czy będą to inne grupy niż zazwyczaj?

Istnieją pewne prawidłowości, które obserwujemy w polskim społeczeństwie. Jest spora grupa obywateli, którzy uzależniają pójście na wybory od tego, czy coś ich wyjątkowo zaskoczy albo przyciągnie. Jednych przyciąga coś pozytywnego, innych – negatywnego (np. coś, co Paweł Kukiz nazywał „wkurwem”, do tych samych emocji odwoływała się też Marta Lempart).

Prowadzone są już badania, a także analizy na podstawie wcześniej zebranych danych, które mają nam odpowiedzieć właśnie na pytanie, kogo i jak zmobilizować. Na pewno będziemy mieli do czynienia z uspokajającym komunikatem Prawa i Sprawiedliwości, kierowanym do tych, na których im najbardziej zależy – myślę tutaj o polskiej wsi, lecz także o innych grupach, które potrafią zabezpieczać swój interes w zamian za głosy (górnicy, kolejarze itp.).

Czyli to są te grupy, które też zazwyczaj chodzą na wybory?

Tak jest.

A kto jest w grupie zniechęconych, czy to też rozkłada się klasowo?

Na pewno. PiS stworzył fenomen – swoją polityką upodmiotowił część społeczeństwa i sprawił, że ludzie, którzy wcześniej czuli, że mają fikcyjne prawa wyborcze – teraz czuje się pełnoprawnymi obywatelami. Poza tym fenomenem od lat obserwujemy proste, dość podobne zależności: im ktoś jest wyżej w hierarchii społecznej, tym chętniej chodzi na wybory, a im ktoś jest niżej, tym mniej chętnie.

A czy istnieje grupa, która chodzi głosować przeciw? Nie ma swojego faworyta, nie idzie głosować na kogoś, tylko po to, żeby PiS nie wygrało, żeby PO nie wygrało, żeby Konfederacja nie przejęła władzy. Jak to wygląda w Waszych badaniach na przestrzeni lat?

To od dawna jest bardzo silna, powszechna emocja i bardzo silna determinanta uczestnictwa wyborczego. Wprawdzie ostatnie dane mamy z 2019 r., ale nic nie wskazuje na to, żeby to miało się zmienić. W naszych kwestionariuszach zadajemy pytanie „czy jest taka partia, do której czujesz prawdziwą niechęć, złość?”. I jeśli ktoś odpowiada na to pytanie „tak”, to…

To prawdopodobnie pójdzie zagłosować przeciwko.

Tak, na 99 proc. Bywa, że zadajemy też pytanie „czy uważasz, że powinno się zakazać funkcjonowania partii X?” – i oczywiście tutaj procent odpowiadających „tak” jest mniejszy, ale zazwyczaj da się wyodrębnić grupę, która nie akceptuje pewnych graczy na scenie politycznej i wyraża życzenie, by niektóre partie przestały istnieć. My nie dopytujemy już o powody. Być może kiedyś można by się o to pokusić.

A jak to wygląda w innych krajach europejskich? Czy tylko u nas ta emocja negatywna bywa motorem do pójścia na wybory? Czy to jest ogólnoświatowe zjawisko?

To nie jest nic charakterystycznego dla Polski. Żyjemy w takim momencie dziejów, w którym wszyscy jesteśmy zestresowani, przemęczeni, pełni lęku i gniewu. Dlatego niechęć czy złość mobilizują do udziału w wyborach.

Jaka jest rola ruchów społecznych w procesie demokratyzacji w Polsce w porównaniu z resztą kontynentu? W jakim stopniu oddolne inicjatywy wpływają politykę parlamentarną?

Nasze centrum badawcze Młodzi w Centrum Lab badało m.in. narrację Strajku Kobiet i protesty młodych z 2020 r. Był to oczywiście rodzaj fermentu, ruch pewnego oburzenia, jednak zdaje się, że dziś nie będzie mieć bezpośredniego przełożenia na wynik wyborów.

Samoobrona, której narrację Państwo badają (projekt prof. Michała Wenzla pt. „Od Samoobrony do Agrounii. Wiejskie ruchy społeczne po 1989 r.”), też powstała z oburzenia konkretnej grupy – a jednak to przełożyło się nie tylko na wynik wyborów, ale wręcz na kształt politycznej rzeczywistości Polaków.

Owszem, tylko Samoobrona nie powstała w okresie pandemii (pamiętajmy, że podczas protestów łamane były obostrzenia). No i jednak hasło Strajku Kobiet było trochę inne niż Samoobrony…

Wydaje mi się, że na razie nie ma dobrego pomysłu na to, jak skanalizować politycznie, partyjnie czy wyborczo takie ruchy, jak Strajk Kobiet. Natomiast na pewno zmieniają one klimat społeczny, podobnie jak raptowny spadek praktyk religijnych wśród Polaków. Na pewno te ruchy będą w nas jeszcze długo rezonować i będzie to ważne doświadczenie obywatelskie dla części młodzieży.

Jak dziś głosują młodzi? Inaczej niż np. dekadę temu? Mogą okazać się przysłowiowym języczkiem u wagi?

Nie przeceniałbym tej siły. Dziś młodzi są grupą względnie niewielką. Roczniki, które dzisiaj wchodzą na rynek wyborczy, są dosyć nieduże. Np. rocznik 1983 był dwa razy większy od rocznika 2003. W dodatku 20-latkowie nieszczególnie rwą się do głosowania, mają na to całe życie (choć uczciwie trzeba przyznać, że odsetek młodych głosujących jest większy niż 20 lat temu). O tym doskonale wiedzą polityczni gracze.

Co innego – emeryci! Ich mobilizacja przyniesie o wiele większy efekt niż mobilizacja młodych. Jest ich nieporównanie więcej, bo przez ostatnich 20 lat średnia życia się wydłużyła. A PiS jeszcze obniżyło wiek przechodzenia na emeryturę. To może być dodatkowy rezerwuar dla obecnie rządzących, jeśli zadbają po pierwsze o służbę zdrowia, po drugie o świadczenia socjalne (np. będą pilnować, by emerytura była na czas, dadzą „piętnastkę”, a może i „szesnastkę”.

Prócz tego dodatku emeryt, w przeciwieństwie do osoby młodej, często zadaje sobie pytanie „jak oceniam ostatnie 8 lat”. W tej grupie osób konserwatywnych i religijnych jest znacznie więcej. Dlatego też walka o grupę 60+ może być dla opozycji dosyć trudna.

Przejście na emeryturę zmienia sytuację życiową z dnia na dzień i powoduje, że człowiek staje się dużo bardziej uzależniony od państwa. To państwo mu wypłaca emeryturę. To państwo może mu nie zapłacić tego świadczenia, może go szantażować… albo może mu dać jakiś podarunek, jak PiS. Taki podarunek bardzo łatwo jest sprzedać jako „Jarkowe”. Nie wszyscy się na to oczywiście nabiorą. Chodzi o to, by nabrało się wystarczająco dużo, by zgarnąć głosy tej grupy.

Porozmawiajmy o frekwencji... W innych krajach europejskich, takich jak Niemcy czy Hiszpania, frekwencja przy wyborach parlamentarnych sięga nawet 70 proc. Dlaczego w Polsce jest ona zazwyczaj dużo niższa? Co myśli Pan np. o karach za absencję wyborczą nakładanych przez państwo jako potencjalnym środku zaradczym? Takie rozwiązanie funkcjonuje np. w Belgii już od XIX w.

Lata temu napisałem tekst, który pokazuje, że nawet gdybyśmy wprowadzili w Polsce przymus głosowania obciążony grzywną w przypadku nie zastosowania się, to wyniki wyborów by się praktycznie nie zmieniły, a rozkład głosów wśród pozostałych byłby dokładnie taki, jak zwykle w populacji. Na pytanie sondażowe „co byś zrobił, gdyby niegłosowanie było obciążone grzywną” 6-7 proc. zwykle odpowiada, że i tak zostałoby w domu.

Wprowadzenie takiej regulacji jest bardzo mało prawdopodobne. Partiom politycznym niekoniecznie zależy na tym, żeby doszło kolejne 10–20 proc. wyborców do zagospodarowania, bo to oznacza po prostu zwiększenie kosztów kampanii. Poza tym obsłużenie tych, którzy dopiero zdecydowali się wejść na wyborczy rynek wymaga nieco innych narzędzi.

Oni już są czymś rozczarowani i trzeba im na to jakoś odpowiedzieć?

Tak, do tej grupy należy mówić inaczej, ograć ich wyborczo na TikToku, a najlepiej – przedstawić im jakąś ofertę. Tylko żeby przedstawić im jakąś ofertę, należy mieć diagnozę. A tego nie da się zrobić bezkosztowo. Potrzeba więc jeszcze więcej pieniędzy. Tak to koło się zamyka.

A jak to wygląda w UE? We Francji, Niemczech? Tam frekwencja zazwyczaj jest niezła.

Biorąc pod uwagę np. ostatnie wybory prezydenckie w 2015 r. w Polsce, gdy zagłosowało prawie dwie trzecie uprawnionych, to już nie jest wynik bardzo odległy od tego, co mamy we Włoszech, Francji czy Niemczech, gdzie z kolei frekwencja spada. A spada, bo Europejczycy są rozczarowani demokracją. Być może z innych powodów niż my, ale tam również mamy starcie ruchów populistycznych z jednej strony i zwolenników demokracji liberalnej z drugiej.

Kiedyś o wiele wyraźniej odstawaliśmy od reszty Europy. Frekwencja wyborcza w latach 90. i na początku 2000. była na poziomie 50 proc., dziś oscyluje w okolicy 55-60 proc. W najbliższych wyborach obstawiam frekwencję pomiędzy 56 a 58 proc. Tragedii nie będzie. Martwi mnie inne zjawisko, będące jeszcze dziedzictwem z lat komunistycznych, gdy „Solidarność” namawiała Polaków do bojkotu jako jedynego słusznego rozwiązania w sytuacji, gdy „nie ma na kogo głosować”. To niestety weszło rodakom zbyt mocno w krew i rezonuje do dziś. Często zdarza się nam uciekać w bojkot, bo to wygodniejsze niż pójść i zagłosować, jak powinno się robić w demokracji. Z tym zjawiskiem ma też związek generalne obrzydzenie polityką.

Jak to obrzydzenie przekłada się na zaufanie do polityków i instytucji?

Na świecie? W ostatnim czasie to zaufanie oczywiście spada. Na przykład w niektórych krajach skandynawskich – dzieje się to tam głównie z powodu niezadowolenia z migracji i pod wpływem dezinformacji (ważną rolę w globalnym procesie obniżania zaufania do polityków i instytucji politycznych z pewnością odgrywają Rosja i Chiny).

W Polsce to zaufanie nie spada, ale tylko dlatego, że u nas jego poziom już od dawna jest bardzo niski. Podobne procesy dzieją się w tej chwili w USA. Tamtejszy system już od 30-40 lat generuje duże nierówności. Klasa średnia biednieje, najzamożniejsi się bogacą. To też zmniejsza zaufanie do systemu, który jeszcze do niedawna dawał szansę na karierę od pucybuta do milionera. Dzisiaj to prawie niemożliwe. Współczesny kapitalizm staje się coraz bardziej zamknięty.

Dzisiaj cała wspólnota europejska boryka się z kryzysem zaufania do partii oraz instytucji politycznych. Problemy, przed którymi stoi dziś Europa (zmiany klimatyczne, imigracja, pogłębiające się nierówności), wywołują dyskusje, spory i polaryzację. W jaki sposób możemy ten kryzys przezwyciężyć? Ile to zajmie?

W projekcie „ActEU”, w którym bierze udział 12 europejskich uczelni (w tym Uniwersytet SWPS), badamy, na ile ten spadek zaufania przekłada się bezpośrednio na głosowanie – szczególnie takie, które może okazać się niebezpieczne dla demokracji, czyli np. głosowanie na populistów, którzy chcieliby zmienić ustrój, przekształcić go w rządzenie plebiscytowe albo wręcz w dyktaturę.

Uniwersytet SWPS ściśle współpracuje w tym projekcie z Uniwersytetem w Salonikach. Naszym pierwszym zadaniem będzie zmapowanie trendów zaufania w Europie. Wiemy, że ważnym aspektem tego kryzysu jest erozja i redefinicja relacji międzyludzkich w wyniku 50 lat funkcjonowania gospodarki kapitalistycznej. Nierówności pogłębiają się w ostatnich latach bardzo gwałtownie. I wcale nie wyszliśmy z kolonializmu, wręcz przeciwnie. Wiele krajów np. w Afryce i Azji Południowo-Wschodniej wciąż dopłaca do tego, by wspólnota europejska miała tanią żywność. Można się zresztą pokusić o stwierdzenie, że blokujemy rozwój tamtejszego rolnictwa. Gdyby UE zaprzestała wspólnej gospodarki rolnej, zaczęłyby nas żywić Egipt, Maroko, Tunezja, Libia czy Algieria.

Głównymi beneficjentami polityki rolnej UE w obecnym kształcie są Francuzi. Dzięki temu mogą sobie pozwolić na utrzymywanie niewielkich, drogich gospodarstw, do których po prostu się z zewnątrz dopłaca. Jasne, ich produkty są świetnej jakości. Tylko warto pamiętać, że to nie dzieje się samo z siebie – ale dzieje się za cenę ograniczenia wolnego rynku i dzięki cłom, które blokują np. dopływ marokańskich czy egipskich produktów.

Akurat Polska miała to szczęście, że włączyła się do globalnej gospodarki, będąc po prostu jej beneficjentem.

Na zakończenie chciałabym zadać pytanie, które zadajemy wszystkim naukowcom w tym cyklu. Gdyby Pan/Państwo mieli nieograniczone fundusze, to jakie marzenia badawcze/naukowe chcieliby Państwo spełnić? Czego dokonać na polu naukowym?

Marzy mi się ogromny projekt porównawczy, który zbadałby zmiany ustrojowe na przestrzeni lat w bardzo różnych kontekstach kulturowych, historycznych itd. Gdybym mógł zgromadzić taki zespół, w którym byliby historycy, antropologowie, psychologowie, socjologowie, ekonomiści, geografowie i pewnie jeszcze kilku innych potrzebnych specjalistów – zbadałbym to, co się nam przydarzyło w ostatnich kilkudziesięciu latach, porównując to z procesami na Tajwanie, w Meksyku, Argentynie, RPA, w innych krajach afrykańskich. Na pewno w moich badaniach porównawczych uwzględniłbym Wschód: Chiny w tej chwili przechodzą ogromną transformację. Należałoby to zbadać przekrojowo – zarówno w czasie, jak i w przestrzeni.

Serdecznie dziękuję za rozmowę.

Weronika Książek

Napis Tu się dzieje nauka

#Zachowania wyborcze

zobacz, jakie projekty i badania prowadzimy w ramach tego obszaru
Przejdź na stronę

Cytowane badania

Więcej o badaniach wspomnianych w wywiadzie przeczytacie w następujących publikacjach naukowych:

  • Polskie Generalne Studium Wyborcze, badacz: Mikołaj Cześnik.
  • Plemienność czy obojętność? Badanie rzeczywiście istniejących wartości demokratycznych i ich konsekwencji w Polsce, badacz: Ben Stanley.
  • Państwo w świadomości społecznej: postawy, oceny, preferencje, badacze: Radosław Markowski, Piotr Zagórski.
  • Demokratyczny Audyt Polski, badacz:Mikołaj Cześnik.
  • ActEU, badacz: Mikołaj Cześnik.
  • Natura procesów autokratycznych na przykładzie Polski i Węgier, badacze: Andrea L.P.Pirro, Ben Stanley.
  • Od Samoobrony do Agrounii Wiejskie ruchy społeczne po 1989 r., badacz: Michał Wenzel.
500 Mikołaj Cześnik
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Mikołaj Cześnik
Socjolog i politolog. Dyrektor Instytutu Nauk Społecznych Uniwersytetu SWPS. Zajmuje się badaniami opinii społecznej i wyborów politycznych. Specjalizuje się w analizie systemów politycznych, w szczególności demokracji. Występuje w mediach jako stały komentator życia politycznego. Jest członkiem Polskiego Generalnego Studium Wyborczego, pionierskiej w Polsce inicjatywy, która ma na celu systematyczną i rzetelną rejestrację oraz analizę najważniejszych wydarzeń politycznych w kraju – wyborów parlamentarnych.
Przejdź do biogramu

Zobacz inne aktualności

Call for papers: Nowe wyzwania psychologii w obszarze stosowania prawa

Zapraszamy na I Ogólnopolska Konferencję Psychologii Sądowej i Kryminalnej „Nowe wyzwania psychologii w obszarze stosowania prawa”. Wydarzenie odbędzie się na Uniwersytecie SWPS w Katowicach w dniach 6–7 listopada 2025 r.

6 listopada 2025

Call for papers: Terapia wrażliwa na świat. Rześkość, więź, obecność

Czy terapia może wyjść poza ramy gabinetu, dotykając globalnych i lokalnych wyzwań? Czy bliskość i uważność mogą stać się fundamentem terapii w czasach niepewności?

19 września 2025

Call for papers: Mediacja i działania mediacyjne w komunikacji w językach obcych

Wydział Nauk Humanistycznych w Warszawie Uniwersytetu SWPS oraz Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego zapraszają do udziału w konferencji naukowo-dydaktycznej, która odbędzie się w dniach 15–17 września 2025 r. w siedzibie wydziału.

17 września 2025

Call for papers: V Zjazd Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego

Wydarzenie stanowi okazję dla polskiego środowiska kulturoznawczego, aby spotkać się i w formie dyskusji, paneli oraz wykładów przedyskutować status kulturoznawstwa, odpowiedzieć na istotne pytania oraz podjąć próbę naszkicowania perspektyw rozwoju...

11 września 2025

Green Digital Accessibility International Conference 2025

Konferencję GDA 2025 odbędzie się w dniach 8–9 września na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Wydarzenie będzie poświęcone wyzwaniom związanym z tworzeniem zrównoważonej i dostępnej cyfrowej przyszłości. Konferencja odbędzie się w języku angielskim.

9 września 2025

Mentalne Horyzonty

Konferencja obejmuje siedem warsztatów psychologicznych, na których nauczysz się dbać o swoje zdrowie psychiczne i dobrostan. Omówimy tematy bliskie każdemu z nas: granice, emocje, wartości, relacje, komunikację, stres, lęk i zdrowie.

17 czerwca 2025

Studenckie prawnicze spotkania naukowe Uniwersytetu SWPS w Poznaniu

Podczas konferencji studentki i studenci prawa zaprezentują wyniki własnych badań naukowych. Wysłuchamy 15 referatów opartych na artykułach opublikowanych w monografii „Studenckie prawnicze spotkania naukowe Uniwersytetu SWPS w Poznaniu”.

17 czerwca 2025

Wspólny kierunek → Grafika → Main Event 25

Katedra Grafiki Uniwersytetu SWPS zaprasza wszystkich zainteresowanych uczeniem (się) zmiany przez projektowanie do współdziałania w ramach nadchodzącego Main Eventu.

13 czerwca 2025

„Psychologia w obliczu zmian”. 33 Kolokwia Psychologiczne Polskiej Akademii Nauk

Kolokwia Psychologiczne są coroczną konferencją organizowaną przez Komitet Psychologii PAN. Uczestniczą w niej aktualni członkowie Komitetu Psychologii, a także naukowcy z różnych ośrodków akademickich.

11 czerwca 2025

Psychologia II stopnia – postaw na rozwój i kwalifikacje

Jesteś po licencjacie z psychologii? Myślisz o kontynuowaniu tej ścieżki? Chcesz zdobyć uprawnienia zawodowe? Zapisz się na webinar,...

10 czerwca 2025

Zarządzanie II stopnia – myśl kreatywnie, zarządzaj nowocześnie

Myślisz o studiach magisterskich? Zastanawiasz się nad zarządzaniem, ale nie wiesz, jaką ścieżkę dla siebie wybrać? Dołącz do naszego...

10 czerwca 2025

Komunikacja i media – studia dla kreatywnych

Dlaczego nasza studentka Aleksandra wybrała kierunek komunikacja i media? Jakie projekty realizuje na studiach? Co było dla niej...

9 czerwca 2025

Kulturoznawstwo II stopnia: zostań humanistą przyszłości

Jesteś po licencjacie i zastanawiasz się nad studiami II stopnia? Myślisz o studiach kulturoznawczych? Chcesz dowiedzieć się, co wyróżnia...

9 czerwca 2025

Neuro-Wyzwania. Spektrum autyzmu i ADHD osób dorosłych

Konferencja jest forum wymiany specjalistów zajmujących się diagnozą i terapią osób neuroróżnorodnych. Z różnych perspektyw omówiona będzie tematyka Spektrum Autyzmu i ADHD.

7 czerwca 2025

„Wybrańcy” – charytatywny spektakl Teatru Projekcja

Dołącz do nas i zanurz się w refleksji nad potrzebą przynależności, poszukiwaniem sensu oraz alternatywami wobec znanych nam schematów! Dochód z biletów wesprze rozwój Fundacji OK, pomagającej młodzieży w trudnej sytuacji życiowej.

6 czerwca 2025

Konsument jako strona postępowania cywilnego

Celem konferencji jest przybliżenie uczestnikom i uczestniczkom ich uprawnień jako konsumentów w obrocie gospodarczym.

3 czerwca 2025

Dzień z Prawem na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu – spotkajmy się!

Przyjdź 2 czerwca na spotkanie z gośćmi i wykładowcami Wydziału Prawa i Komununikacji Społecznej we Wrocławiu Uniwersytetu SWPS. Posłuchasz ciekawych wystąpień i poznasz różne aspekty wykonywania zawodów prawniczych. Dowiesz się m.in. jak wzajemnie...

2 czerwca 2025

Photo Summit Days 2025 na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu

Uniwersytet SWPS oraz Concordia Design zapraszają do Wrocławia na wyjątkowy festiwal fotograficzny, który potrwa od 30 do 31 maja. W programie warsztaty fotograficzne, wystawy, przeglądy portfolio oraz inspirujące prelekcje i dyskusje.

31 maja 2025

Święto Smoczych Łodzi

Daj się porwać atmosferze chińskiego święta – odkryj jego historię oraz weź udział w warsztatach, wspólnym gotowaniu i degustacji potraw, koncertach i tradycyjnych zabawach. To także okazja do poznania naszych chińskich studentek i studentów.

30 maja 2025

Codzienność pod presją

Podczas piątej konferencji z cyklu „Dziecko – Nastolatek – Dorosły” przyjrzymy się zjawisku wypalenia w różnych obszarach życia: pracy, rodzicielstwie oraz szkolnej rzeczywistości. Porozmawiamy o problemach i wspólnie poszukamy rozwiązań!

30 maja 2025

Po maturze? Czas na studia!

Jesteś po maturze i zastanawiasz się nad wyborem studiów? Chcesz dowiedzieć się, jak wygląda typowy dzień na naszej uczelni? Zobacz bezpłatny webinar, dzięki któremu przekonasz się, dlaczego warto studiować na Uniwersytecie SWPS!

29 maja 2025

Grafika: Portfolio 7.0

Weź udział w przeglądzie prac studentów ostatniego roku grafiki na Uniwersytecie SWPS. Spotykamy się 29 maja w Concordia Design we Wrocławiu.

29 maja 2025

Od pierwszej rozmowy do zmiany – o relacji w psychoterapii

Zapraszamy na spotkanie poświęcone najważniejszemu elementowi procesu terapeutycznego – relacji między terapeutą a pacjentem.

29 maja 2025

Międzynarodowe Seminarium Augsburskie

Zapraszamy na Międzynarodowe Seminarium Augsburskie pt. „Prawo i prawnicy a polityka: doświadczenia kohabitacji prawa i polityki od starożytnego Rzymu do dnia dzisiejszego”. Wydarzenie odbędzie się w języku angielskim.

29 maja 2025

Language – Contact – Meaning – Identity

Weź udział w anglojęzycznej studenckiej konferencji poświęconej językowi, tożsamości i znaczeniu w kontekstach wielojęzycznych. Zapraszamy 29 maja 2025 r. na Uniwersytet SWPS w Warszawie.

29 maja 2025

Researching Young Lives V

Zapraszamy na piątą edycję wydarzenia mającego na celu na celu prezentację najnowszych wyników badań nad młodymi osobami oraz integrację środowiska naukowców prowadzących badania w tym obszarze.

29 maja 2025

Autoportret – narzędzie samopoznania czy manipulacji? Wystawa i rozmowa w Muzeum Narodowym w Warszawie

Zapraszamy do wysłuchania inspirującej dyskusji z udziałem naukowców i historyków sztuki. Wydarzenie towarzyszy wystawie czasowej „Autoportrety”, którą można oglądać w Muzeum Narodowym do 20 lipca 2025 r.

29 maja 2025

Tygiel Psychosomatyki – wykłady, warsztaty, zajęcia

Przyjdź na Tygiel Psychosomatyki – wydarzenie łączące w sobie wykłady, warsztaty, sesje relaksacyjne oraz praktyki uważności. Dołącz do nas, jeśli szukasz przestrzeni do rozwoju i odprężenia.

23 maja 2025

Rektor Uniwersytetu SWPS na Copernicus Festival w Krakowie. Rozmowa o traumie i wypaleniu

Jednym z gości tegorocznej edycji Copernicus Festival w Krakowie będzie prof. dr hab. Roman Cieślak – rektor Uniwersytetu SWPS, psycholog od lat zajmujący się sposobami radzenia sobie ze stresem i wypaleniem zawodowym.

23 maja 2025

„Media a polityka w Europie od XIX do XXI wieku” – panel dyskusyjny

Zastanawiasz się, jak zmieniał się sposób mówienia o polityce w mediach? Przyjdź na spotkanie z redaktorką książki „Media a polityka w Europie od XIX do XXI wieku”, profesor Eveliną Kristanovą.

22 maja 2025

Psychoonkologia w praktyce

Celem konferencji jest popularyzacja wiedzy z zakresu profesjonalnej pomocy psychoonkologicznej.

22 maja 2025

Jak stworzyć portfolio? Warsztaty dla kandydatów na grafikę na Uniwersytecie SWPS 2025

Podczas warsztatów dowiesz się, jak przygotować dobre portfolio, będziesz też mieć okazję do zadania pytań i podzielenia się wątpliwościami związanymi z przygotowaniem się do tego etapu rekrutacji.

20 maja 2025

Doktorantka USWPS wyróżniona przez Instytut Książki

Projekt „Rita i koń” zwyciężył w konkursie na koncepcję książki dziecięcej Instytutu Książki. Autorką tekstu i ilustracji będzie doktorantka USWPS, Marta Kopyt. Książka zostanie wydana w nakładzie 50 tys. egzemplarzy.

15 maja 2025

Raport FUTUREPROOF 2.0. – zarządzanie niepewnością w biznesie, czyli jak tworzyć wpływ w świecie ciągłych zmian

Uniwersytet SWPS prezentuje raport „FUTUREPROOF 2.0. Navigating Uncertainty. Creating Impact”, w którym badacze i eksperci analizują siły i zjawiska, które determinować będą przyszłość polskiego biznesu.

15 maja 2025

Ojciec, syn i wirtualny świat. Spotkanie z Anną Hebenstreit-Maruszewską w ramach 22. festiwalu Millennium Docs Against Gravity

Punktem wyjścia do rozmowy z Anną Hebenstreit-Maruszewską będzie pokaz filmu „Portret zdezorientowanego ojca” (reżyseria: Gunnar Hall Jensen).

14 maja 2025

Co dwie (ruszające się) głowy to nie jedna

Wydział Psychologii w Sopocie Uniwersytetu SWPS ponownie został partnerem Hack4Change, wydarzenia technologiczno-ekologicznego, której celem jest znalezienie innowacyjnych rozwiązań dla globalnych problemów.

14 maja 2025

Wydział Psychologii USWPS w Sopocie partnerem Hack4Change 2025

Wydział Psychologii w Sopocie Uniwersytetu SWPS ponownie został partnerem Hack4Change, wydarzenia technologiczno-ekologicznego, której celem jest znalezienie innowacyjnych rozwiązań dla globalnych problemów.

14 maja 2025

Uniwersytet SWPS partnerem merytorycznym kongresu Impact’25

Uniwersytet SWPS i Klinika Terapii Poznawczo-Behawioralnej zostały partnerami merytorycznymi Impact’25 – najważniejszego w Polsce i tej części Europy kongresu gospodarczo-technologicznego.

14 maja 2025

„Moduły 1: Multimedia i sztuki wizualne” – wernisaż w Galerii Grafiki – WYDARZENIE PRZEŁOŻONE

Odkryj różnorodne podejścia do tworzenia obrazu! Weź udział w wernisażu, zobacz prace naszych studentek i studentów grafiki oraz posłuchaj inspirującej rozmowy artystek i artystów o obrazie jako przestrzeni dialogu.

13 maja 2025

Poznaj „21 kluczy do twórczego życia dziecka”

Książka odpowiada na pytania, które nurtują wielu rodziców i nauczycieli: Jak wspierać dzieci w poszukiwaniu pasji, zamiast je tresować? Jak kochać dziecko, nie rezygnując z własnych potrzeb?

13 maja 2025

„Podróże psychologiczne przez kultury świata. Wydanie II" – spotkanie autorskie

Dołącz do spotkania online poświęconego drugiemu wydaniu książki „Podróże psychologiczne przez kultury świata”. To dobra okazja do rozmowy o psychologii międzykulturowej, różnorodności ludzkich doświadczeń i badaniach prowadzonych na całym świecie.

12 maja 2025

Wyrazy współczucia i solidarności dla Społeczności Uniwersytetu Warszawskiego

Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o brutalnym akcie przemocy, do którego doszło 7 maja 2025 r. na terenie kampusu Uniwersytetu Warszawskiego.

8 maja 2025

„Twórcy czy ofiary? Zjawisko dezinformacji wobec polaryzacji biznesu na przykładzie Polski”

Każda firma może stać się celem dezinformacji – albo sama ją wykorzystywać. W obu przypadkach stawką są nie tylko pieniądze, ale też reputacja. Chcesz lepiej zrozumieć dezinformację w świecie biznesu? Sięgnij po najnowszą książkę dr Katarzyny...

7 maja 2025

Doktor Konrad Maj z nagrodą im. Stefana Szumana

Doktor Konrad Maj z Wydziału Psychologii w Warszawie USWPS otrzymał nagrodę im. Stefana Szumana. Naukowiec został wyróżniony za pracę zbiorową poświęconą interakcjom między dziećmi a robotami.

7 maja 2025

Żegnamy Profesor Teresę Gardocką

Z głębokim smutkiem żegnamy Profesor Teresę Gardocką, wybitną prawniczkę, specjalistkę w zakresie prawa i postępowania karnego, wspaniałą...

5 maja 2025

Twoja praca. Jak osiągnąć dobrostan i uniknąć wypalenia zawodowego

Czy praca marzeń, która daje nam radość, sens życia, rozwój to nierealistyczna wizja poza Twoim zasięgiem? W książce „Twoja praca. Jak osiągnąć dobrostan i uniknąć wypalenia zawodowego” autorstwa Alicji Kotłowskiej, ekspertki ds. zarządzania z...

5 maja 2025

Profesor Agnieszka Popiel wybrana do programu Global CBT Ambassador

Profesor Agnieszka Popiel z Uniwersytetu SWPS została wybrana na funkcję Global CBT Ambassador na rok 2025. Ten prestiżowy program ambasadorski jest realizowany przez World Confederation of Cognitive and Behavioural Therapies (WCCBT).

28 kwietnia 2025

Zarządzanie w Krakowie – zostań liderem przyszłości

Czym wyróżnia się nasz program studiów na zarządzaniu? Jakie kompetencje zdobywają nasi studenci? I w jaki sposób przygotowujemy ich do pracy...

23 kwietnia 2025

Skandynawistyka w Krakowie: zdobądź unikatowe umiejętności

Co fascynuje naszą studentkę Ninę w Skandynawii? Jakiego języka uczy się na skandynawistyce? Co było dla niej największym wyzwaniem na...

23 kwietnia 2025

Skandynawistyka w Warszawie: znajomość języków otwiera wiele drzwi

Jakiego języka uczy się nasza studentka Lisa na skandynawistyce? Dlaczego wybrała ten kierunek? Co było dla niej największym wyzwaniem na...

17 kwietnia 2025

Życie publiczne – studia dla zaangażowanych

Chcesz zmieniać świat i działać na rzecz innych? Interesujesz się psychologią i socjologią? Zapraszamy na kierunek życie publiczne na Uniwersytecie SWPS!

17 kwietnia 2025

Game Design: od pasji do kariery

Jakie gry projektuje nasza studentka Małgorzata na kierunku Game Design? Jakie emocje chce wywoływać u graczy swoimi projektami? Czego mogą...

17 kwietnia 2025

Start rekrutacji na USWPS! Jak aplikować krok po kroku

Chcesz studiować na Uniwersytecie SWPS, ale nie wiesz, jak aplikować na nasze studia? Zobacz webinar, dzięki któremu zdobędziesz garść...

16 kwietnia 2025

Informatyka na USWPS – solidna wiedza, praktyczne umiejętności

Czego uczy się nasz student Jędrzej na studiach informatycznych? Czemu wybrał akurat ten kierunek? Jakie ma plany na przyszłość? I czemu...

15 kwietnia 2025

Iberystyka: znajomość języków otwiera wiele drzwi

Co fascynuje naszą studentkę Olę w języku hiszpańskim? Dlaczego wybrała iberystykę z rozszerzonym angielskim? Jakie przedmioty lubi...

15 kwietnia 2025

Sztuka cyfrowa – gdy kreatywność łączy się z technologią

Czym jest sztuka cyfrowa i dlaczego nasza studentka Ola wybrała właśnie ten kierunek? Jakie ma plany po zakończeniu studiów? I które zajęcia...

15 kwietnia 2025

Startup Booster for Social Impact: zapraszamy na bezpłatne szkolenia!

Zapraszamy do udziału w naszym programie akceleracyjnym, w którym można otrzymać nawet do 400 tys. zł na półroczną akcelerację i wsparcie szkoleniowo-mentoringowe!

14 kwietnia 2025

Profesor Marek Jeziński opowiada o polityce i muzyce w „Głosach Humanistyki”

Z trzynastego odcinka „Głosów Humanistyki” dowiesz się, w jaki sposób muzyka staje się komentarzem politycznym, a polityka znajduje odzwierciedlenie w dźwiękach.

10 kwietnia 2025

Uniwersytet SWPS z nagrodami Stowarzyszenia „PRom”

>Uniwersytet SWPS znalazł się w zaszczytnym gronie laureatów Konkursu Nagrody Stowarzyszenia PR i Promocji Uczelni Polskich „PRom”. W rywalizacji najlepszych projektów komunikacyjnych, informacyjnych i promocyjnych prowadzonych przez polskie...

10 kwietnia 2025

Profesor Krzysztof Abriszewski porządkuje świat w „Głosach Humanistyki”

W dwunastym odcinku „Głosów Humanistyki” rozmawiamy z profesorem Krzysztofem Abriszewskim o filmach fantastycznych, filozofii i wiedzy naukowej.

8 kwietnia 2025

Studenci USWPS na 43. Konkursie Krasomówczym Języka Japońskiego

Studenci kierunku studia azjatyckie reprezentowali Uniwersytet SWPS na Konkursie Krasomówczym Języka Japońskiego w Ambasadzie Japonii. Zadaniem uczestników konkursu było wygłoszenie wystąpienia w języku japońskim.

8 kwietnia 2025

Charytatywny spot studentów USWPS w Telewizji Polskiej

Studentki i studenci Uniwersytetu SWPS stworzyli spot reklamowy dla Fundacji Mam Marzenie, która pomaga spełniać marzenia dzieci cierpiących na poważne choroby. Klip będzie emitowany w TVP oraz na billboardach wideo w Warszawie.

7 kwietnia 2025

„Kognitywny wizerunek alkoholu (wśród młodzieży studiującej)”

To książka, która podejmuje niezwykle aktualny temat percepcji alkoholu wśród młodych ludzi w środowisku akademickim.

7 kwietnia 2025

„Podręcznik o dobrym życiu” – proste ćwiczenia wzmacniające dobrostan w szkole

Zachęcamy do lektury e-booka dla nauczycieli, zawierającego praktyczne i inspirujące ćwiczenia wspierające dobre życie uczniów w szkołach. Ta wyjątkowa publikacja powstała dzięki pracy warsztatowej nauczycieli z sześciu szkół – podstawowych i...

4 kwietnia 2025

Profesor Adam Szpaderski członkiem Rady Naukowej czasopisma „Niepodległość i Pamięć”

Z dumą informujemy, że prof. Adam Szpaderski, kierownik Centrum Badań nad Ekonomiką Miejsc Pamięci Uniwersytetu SWPS, został członkiem Rady...

2 kwietnia 2025

UKSBM Outstanding Investigator Award dla dr Aleksandry Borek

Dr Aleksandra Borek z USWPS otrzymała nagrodę UK Society for Behavioural Medicine w kategorii Outstanding Innovator. To wyróżnienie przyznawane jest badaczom za znaczące osiągnięcia w dziedzinie medycyny behawioralnej.

28 marca 2025

Stypendia Ministra Nauki dla studentów z Wydziału Psychologii we Wrocławiu

Studenci z Wydziału Psychologii we Wrocławiu USWPS otrzymali stypendia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Stypendia te przyznawane są studentom za wybitne osiągnięcia naukowe, sportowe lub artystyczne. Gratulujemy!

25 marca 2025

USWPS nawiązuje współpracę z UN Global Compact Network Poland

Z przyjemnością informujemy, że Uniwersytet SWPS podpisał porozumienie o współpracy z UN Global Compact Network Poland – instytucją wspierającą polskie firmy i organizacje w dążeniu do osiągnięcia Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ.

25 marca 2025

„Media a polityka w Europie od XIX do XXI wieku”

Książka pod redakcją Eveliny Kristanovej, medioznawczyni z USWPS, pokazuje, jak media kształtowały opinię publiczną w Europie na przestrzeni wieków. Odkryj, jak zmieniał się sposób mówienia o polityce – w prasie, radiu, telewizji i internecie!

24 marca 2025

HT NEST – nowoczesne apartamenty dla studentów już wkrótce w Poznaniu

Potrzebujesz wygodnej przestrzeni do życia, nauki i pracy? Chcesz mieszkać w dobrej lokalizacji? Lubisz spędzać czas z innymi, ale cenisz też prywatność? Poznański HT NEST to idealne miejsce dla ciebie!

20 marca 2025

Komunikat dotyczący realizacji projektu „Poprawa efektywności energetycznej zabytkowego budynku Uniwersytetu SWPS w Krakowie przy Alei Adama Mickiewicza 3”

W związku z realizacją przez Uniwersytet SWPS projektu pt. „Poprawa efektywności energetycznej zabytkowego budynku Uniwersytetu SWPS w Krakowie przy Alei Mickiewicza 3” nr FENX.01.01-IW.01-0079/24 informujemy, że istnieje możliwość zgłaszania...

20 marca 2025

Współpraca Uniwersytetu SWPS z Kancelarią Prawną Sobota Jachira

Uniwersytet SWPS nawiązał współpracę naukowo-dydaktyczną z Kancelarią Prawną Sobota Jachira. To wyjątkowa szansa na rozwój dla osób studiujących prawo na USWPS.

18 marca 2025

Piekło to inni, czyli jak zmienia się hejt w internecie? Pobierz raport z badania

37 proc. internautów przyznaje, że zdarzyło im się wyrazić krytyczną opinię w sieci. Ofiarami hejtu są najczęściej mniejszości seksualne, osoby z nadwagą i celebryci. Kto i dlaczego publikuje obraźliwe komentarze? Jak zmieniło się to w ciągu...

17 marca 2025

Wspólna wizja ERUA – spotkanie Komitetu Zarządzającego w Brukseli

Komitet Zarządzający European Reform University Alliance (ERUA) spotkał się w Brukseli, aby omówić kluczowe aspekty zarządzania sojuszem oraz...

13 marca 2025

Tytuł profesora dla dr. hab. Tomasza Grzyba z USWPS

Z dumą informujemy, że dr hab. Tomasz Grzyb z Wydziału Psychologii we Wrocławiu USWPS otrzymał tytuł profesora nauk społecznych w dziedzinie psychologii. Serdecznie gratulujemy!

12 marca 2025

Wielka Powtórka Maturalna z Uniwersytetem SWPS – zapraszamy!

Wielka Powtórka to ostatni krok do zdanej matury! Zapisz się na zajęcia, dzięki którym w krótkim czasie opanujesz zagadnienia wymagane na egazminie maturalnym 2025 z wybranych przedmiotów.

11 marca 2025

Kolejny sukces Uniwersytetu SWPS w konkursie Genius Universitatis 2025

Z radością informujemy, że nasza uczelnia po raz kolejny została doceniona przez jury konkursu Genius Universitatis. W edycji 2025 zdobyliśmy nagrody w trzech kategoriach: Genius Hero, Genius AD (za niestandardowe działania marketingowe) oraz event.

10 marca 2025

Anna Nowokuńska-Maksymiuk laureatką German Design Award 2025

Wykładowczyni School of Form Uniwersytetu SWPS Anna Nowokuńska-Maksymiuk otrzymała prestiżową nagrodę German Design Award. Jury nagrodziło zaprojektowany przez nią system nawigacji przestrzennej dla muzeum Fabryka Czekolady E.Wedel.

6 marca 2025

„Narcyzm grupowy. Kultura narcyzmu – nacjonalizm – agresja”

W swojej najnowszej publikacji prof. Agnieszki Golec de Zavala z Uniwersytetu Londyńskiego skupia się na fenomenie narcyzmu grupowego, oferując nowe spojrzenie na współczesne zjawiska społeczne i ich konsekwencje.

3 marca 2025

Gala Nauki Polskiej. Naukowcy z USWPS z trzema nagrodami MNiSW

Profesora Dariusza Dolińskiego uhonorowano za całokształt dorobku, profesor Monikę Formanowicz – za wybitne osiągnięcia naukowe, a zespół Food Trails – za innowacyjne wdrożenia.

19 lutego 2025

Doktor Marzena Cypryańska-Nezlek w Zespole ds. Edukacji Klimatycznej

Z radością informujemy, że dr Marzena Cypryańska-Nezlek z Wydziału Psychologii w Warszawie USWPS została nominowana do Zespołu ds. Edukacji Klimatycznej w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

11 lutego 2025

Profesor Hubert Izdebski w składzie Rady Naukowej Biblioteki Narodowej

Z przyjemnością informujemy, że prof. Hubert Izdebski z Wydziału Prawa w Warszawie Uniwersytetu SWPS został powołany w skład Rady Naukowej Biblioteki Narodowej.

5 lutego 2025

Uczestnik Leadership LAB Project twórcą platformy SalesPatriot

Maciej Szymczyk, wieloletni uczestnik projektu rozwojowo-badawczego Leadership LAB afiliowanego przy Katedrze Zarządzania, założył startup SalesPatriot.

29 stycznia 2025

Psychologia na USWPS druga w Polsce w rankingu THE by Subject 2025

Uniwersytet SWPS ponownie znalazł się w czołówce polskich uczelni oferujących studia psychologiczne. W prestiżowym rankingu Times Higher Education (THE) World University Rankings dla poszczególnych dyscyplin zajęliśmy drugie miejsce w kraju.

27 stycznia 2025

„Ważne słowa na P. O pieniądzach, psychoterapii i psychiatrii w Polsce”. Pobierz raport Pomagam.pl i SWPS Innowacje

Raport to efekt współpracy ekspertów i ekspertek Fundacji Pomagam.pl oraz Uniwersytetu SWPS. To pierwsza tego typu publikacja, która analizuje finansowanie psychiatrii i psychoterapii w Polsce.

23 stycznia 2025

„Splątane pamięci. Masowe mordy z 1965 roku w pamięci Indonezyjczyków”

Książka „Splątane pamięci” autorstwa dr Katarzyny M. Głąb, związanej z Centrum Badań nad Ekonomiką Miejsc Pamięci USWPS, podejmuje tematykę...

13 grudnia 2024

„Komentarz do Konstytucji RP art. 34, 36, 55”

W kolejnym tomie z serii komentarzy do Konstytucji RP naukowcy z Instytutu Prawa Uniwersytetu SWPS – prof. Teresa Gardocka oraz prof. Dariusz...

28 listopada 2024

„Innowacje społeczne w teorii i praktyce”

Monografia pod redakcją prof. Katarzyny Januszkiewicz (dziekan Wydziału Nauk Społecznych w Warszawie USWPS) oraz dr. Mikołaja Rogińskiego z...

25 listopada 2024

„Obowiązki informacyjne w prawie. Wybrane zagadnienia w ujęciu legal design”

Książka pod redakcją profesor Iwony Sierpowskiej z USWPS oferuje świeże spojrzenie na to, jak sprawić, aby teksty prawne stały się bardziej przystępne dzięki wykorzystaniu środków wizualnych.

8 listopada 2024

„Instrumenty finansowe Unii Europejskiej w polskim systemie prawnym”

Najnowsza publikacja dr. Dariusza Kowalskiego pt. „Instrumenty finansowe Unii Europejskiej w polskim systemie prawnym” to szczegółowe opracowanie adresowane do wszystkich zainteresowanych tematyką funduszy unijnych. Fragment książki można pobrać...

30 października 2024

„Transforming Media Accessibility in Europe”

Profesor Krzysztof Krejtz, kierownik Ośrodka Badań Okulograficznych na Uniwersytecie SWPS, jest współredaktorem publikacji dotyczącej inkluzywnego projektowania i dostępności mediów w Europie. Książkę można pobrać bezpłatnie ze strony wydawcy.

29 października 2024

Policzone i policzeni 2024 – pobierz raport dotyczący środowiska artystycznego w Polsce

Zachęcamy do lektury unikatowego zbioru interdyscyplinarnych esejów i opinii, stworzonego przez ekspertów reprezentujących różne dziedziny świata biznesu, nauki i technologii.

21 października 2024

„Mistrzostwo umysłu”

W sporcie liczy się nie tylko sprawność fizyczna, ale i siła psychiczna. Jak ją rozwijać poprzez trening mentalny? Przeczytaj debiutancką książkę Mateusza Breli – absolwenta Uniwersytetu SWPS, psychologa sportu i byłego piłkarza.

11 października 2024

Budujemy wspólną opowieść. Wywiad z prof. Adamem Szpaderskim

Z profesorem Adamem Szpaderskim, kierownikiem Centrum Badań nad Ekonomiką Miejsc Pamięci USWPS, autorem książki „Model zarządzania siecią miejsc pamięci”, która otwiera nowe możliwości badania, integrowania, promowania i organizowania rozproszonego...

9 października 2024

„Komentarz do Konstytucji RP. Art. 188, 190, 191, 194”

Jak Konstytucja reguluje skład i działalność Trybunału Konstytucyjnego? Jakie są propozycje zmian w tym obszarze? Odpowiedzi znajdziesz w publikacji, której autorami są profesorowie Kazimierz Michał Ujazdowski z UŁ oraz Hubert Izdebski z USWPS.

7 października 2024

„Pieniądze albo życie. Jak pieniądze wpływają na nasze zachowanie, emocje i relacje”

O postawach wobec pieniędzy, o tym jak wpływają one na naszą samoocenę i funkcje poznawcze, kto chętniej się nimi dzieli, prof. Agata Gąsiorowska wspólnie z redaktor Katarzyną Sroczyńską piszą w książce „Pieniądze albo życie. Jak pieniądze wpływają...

26 września 2024

„Zarządzanie innowacją: tech ethics w działaniach ESG” – pobierz raport SWPS Innowacje

Zachęcamy do lektury unikatowego zbioru interdyscyplinarnych esejów i opinii, stworzonego przez ekspertów reprezentujących różne dziedziny świata biznesu, nauki i technologii.

18 września 2024

Laureaci programu „Zmieniam Świat” 2024 – studia na USWPS za darmo

Laureaci tegorocznej edycji programu stypendialnego „Zmieniam Świat” rozpoczną darmowe studia na Uniwersytecie SWPS w Krakowie, Katowicach i Poznaniu. Co roku uczelnia wspiera najbardziej utalentowanych maturzystów, przyznając im stypendia...

1 sierpnia 2024

Laureatki programu „Głowa się rusza” 2024 – darmowe studia na grafice czekają

Stawka w konkursie graficznym „Głowa się rusza” jest wysoka. Kandydaci na studia walczą o indeks na grafikę Uniwersytetu SWPS oraz nagrodę pieniężną, która stanowi równowartość czesnego za naukę na pierwszym roku studiów.

1 sierpnia 2024

Laureaci programu „Mistrzowski Start” 2024 będą studiować na USWPS za darmo

Studia na USWPS za darmo? To możliwe! Tegoroczni laureaci konkursu „Mistrzowski Start” rozpoczną na naszej uczelni darmowe studia. Co roku wspieramy najzdolniejszych i najbardziej utalentowanych maturzystów, przyznając im stypendia pokrywające...

30 lipca 2024

Od „Matrixa” do „Westworld” – jakie wizje AI kreuje popkultura? Przeczytaj raport

Zapraszamy do lektury wyjątkowego przeglądu narracji na temat sztucznej inteligencji w filmach i serialach z gatunku science fiction.

18 czerwca 2024

„Potrzeby biznesu w świecie zmian” – raport SWPS Innowacje

Raport „Futureproof – potrzeby biznesu w świecie zmian”, opracowany przez interdyscyplinarny zespół naukowców z Uniwersytetu SWPS, oferuje praktyczne wskazówki, jak dostosować się do szybko zmieniających się realiów rynkowych, a nawet je...

17 maja 2024

Jak kształci się psychologów w Polsce? Raport Uniwersytetu SWPS i Uniwersytetu Jagiellońskiego

W ostatnich kilkunastu latach w Polsce znacząco wzrosło zapotrzebowanie na usługi psychologiczne, w tym szczególnie z zakresu psychoterapii. Czy obecny sposób kształcenia psychologów pozwala mieć pewność, że są oni przygotowani do pełnienia tej...

22 kwietnia 2024

Jakie są polskie Zetki? Raport ekspercki o młodej generacji

Zapraszamy do lektury raportu badawczego przygotowanego przez agencję they.pl oraz osoby studiujące na Uniwersytecie SWPS. Dokument stanowi wyczerpujące opracowanie na temat specyfiki pokolenia ludzi urodzonych po 1997 r., wchodzących obecnie na...

12 kwietnia 2024

Mechanizmy funkcjonowania sektora muzyki w Polsce – pobierz raport

Przedstawiamy raport „Who's smilig? Łańcuchy produkcji sektora muzyki w Polsce” przygotowany przez zespół Centrum Badań nad Gospodarką Kreatywną we współpracy z SWPS Innowacje na zlecenie Music Export Poland. W dokumencie tym szczegółowo omówione...

30 stycznia 2024

Co Polacy myślą o robotach? Wspólny raport centrum HumanTech i IDEAS NCBR

Zachęcamy do lektury wspólnego raportu Centrum Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech oraz IDEAS NCBR – ośrodka badawczo-rozwojowego działającego w obszarze sztucznej inteligencji.

20 grudnia 2023

Polki na rynku pracy. Karolina Wójcik współautorką raportu Pracodawców RP

Kobiety w Polsce są coraz aktywniejsze zawodowo, jednak wciąż mniej niż mężczyźni. Raport Pracodawców RP rzuca nowe światło na przyczyny nierówności i proponuje środki zaradcze. W tworzeniu opracowania uczestniczyła Karolina Wójcik z SWPS Innowacje.

15 grudnia 2023

We władzach polskich spółek giełdowych wciąż za mało kobiet. Raport Fundacji Liderek Biznesu komentuje prorektorka ds. nauki USWPS

Profesor Aleksandra Cisłak-Wójcik, psycholożka, prorektorka ds. nauki Uniwersytetu SWPS, komentuje raport „Kobiety w spółkach giełdowych. Indeks Fundacji Liderek Biznesu”.

15 listopada 2023

Laureatki programu „Głowa się rusza” 2023 – na kogo czekają darmowe studia na grafice

„No more war!” – tak brzmiało hasło tegorocznego konkursu graficznego „Głowa się rusza”. Kandydaci na studia walczyli o indeks na grafikę Uniwersytetu SWPS i nagrodę pieniężną, która stanowi równowartość czesnego za naukę na pierwszym roku studiów.

4 sierpnia 2023

Laureaci programu „Mistrzowski Start” 2023 – 11 osób będzie studiować za darmo

Wiemy już, kim są tegoroczni laureaci programu stypendialnego „Mistrzowski Start”. Warto było walczyć – 11 wyróżnionych kandydatów rozpocznie na naszej uczelni darmowe studia. Uniwersytet SWPS co roku wspiera najzdolniejszych i najbardziej...

4 sierpnia 2023

Laureaci programu „Zakodowani” 2023 – kto będzie studiować informatykę za darmo

Znamy laureatów programu stypendialnego „Zakodowani”. Już od października trzech wyróżnionych kandydatów rozpocznie darmowe studia na kierunku informatyka. Uniwersytet SWPS co roku wspiera zdolnych i utalentowanych maturzystów, przyznając im...

4 sierpnia 2023

Laureatki programu „Zmieniam Świat” 2023 – kto wygrał studia za darmo

Znamy już nazwiska laureatek tegorocznej edycji programu stypendialnego „Zmieniam Świat”. Trzy najzdolniejsze kandydatki rozpoczną darmowe studia na Uniwersytecie SWPS w Krakowie, Sopocie i Poznaniu. Co roku uczelnia wspiera najbardziej...

4 sierpnia 2023

Promocja marki i produktu w Internecie bez tajemnic: content marketing na Uniwersytecie SWPS

Komunikacji za pomocą nowoczesnych środków przekazu oraz projektowania kampanii online można nauczyć się od podstaw. Uniwersytet SWPS zaprasza na roczne studia podyplomowe Content Marketing, czyli jak budować markę w Internecie.

6 lipca 2023

Projektujemy prawo zrozumiałe dla wszystkich. Wyjątkowe studia podyplomowe

Na naszej uczelni Legal design thinking można studiować we Wrocławiu oraz w Warszawie. Te wyjątkowe, pierwsze tego typu w kraju studia podyplomowe, w ramach których poprzez kreatywne działania rozwijamy wiedzę, umiejętności i kompetencje w zakresie...

4 lipca 2023

Czy kraj pochodzenia wpływa na jakość życia w chorobie ALS?

Badaliśmy czynniki wpływające na jakość życia u pacjentów cierpiących na chorobę ALS w porównaniu ze zdrową grupą kontrolną w Polsce, Niemczech i Szwecji.

14 czerwca 2023

Niełatwo jest być mężczyzną żyjącym w pojedynkę

Badaliśmy doświadczenie życia w pojedynkę wśród mężczyzn.

19 maja 2023

Kobieca seksualność a atrybucja winy w sytuacjach przemocy w związkach intymnych

Badaliśmy rolę kobiecej seksualności i płci obserwatora w przypisywaniu winy ofierze lub sprawcy w przypadkach przemocy w związkach intymnych.

4 kwietnia 2023

Jak ciąża wpływa na funkcje poznawcze kobiet?

Badaliśmy dlaczego u kobiet ciężarnych często obserwuje się lekkie pogorszenie funkcji poznawczych.

27 lutego 2023

Bank Millennium partnerem dydaktycznym kierunku psychologia i informatyka na Uniwersytecie SWPS

Nowym partnerem dydaktycznym kierunku, odpowiedzialnym za część programu związaną zaawansowanymi badaniami UX, został Bank Millennium – jeden z pierwszych polskich banków komercyjnych.

27 lutego 2023

Podsumowanie Dnia z Psychologią na Uniwersytecie SWPS w Katowicach

16 lutego 2023 r. w katowickiej siedzibie Uniwersytetu SWPS gościliśmy 190 uczniów z pięciu śląskich szkół. Przeprowadziliśmy serię ciekawych zajęć teoretycznych oraz warsztatowych.

27 lutego 2023

Nie ma jak u mamy?

Pandemia COVID-19 wstrząsnęła naszym życiem na wielu poziomach. Badaczki Uniwersytetu SWPS sprawdzały jaki wpływ miała na sytuację mieszkaniową młodych ludzi.

24 lutego 2023

Jak głosują emigranci z Europy Środkowo-Wschodniej w swoich ojczystych krajach po rozszerzeniu UE?

Badaliśmy, jak głosują emigranci z Europy Środkowo-Wschodniej w swoich krajach pochodzenia i jaki to ma wpływ na politykę ich krajów macierzystych.

27 stycznia 2023

Wybuch wojny na Ukrainie a nasilenie objawów chorób psychicznych

Inwazja Rosji na Ukrainę z lutego 2022r. wzmogła objawy u części pacjentów leczących się psychiatrycznie.

24 stycznia 2023

Mimikra, czyli – podobieństwa łączą

Czy stany emocjonalne widoczne na twarzach podobnych do naszych, sprawiają że naśladujemy wyrażone emocje?

18 stycznia 2023

Regulacja emocji przy zaburzeniach lękowych i depresyjnych

Od czego zależy zdolność regulacji emocji i w jaki sposób jest ona powiązana z określonymi zaburzeniami osobowości?

18 stycznia 2023

Facebook a zdolność do samokontroli

Czy uzależnienie od jednego z najpopularniejszych serwisów społecznościowych ma związek z niższą samokontrolą? Kto jest najbardziej podatny na wpływy Facebooka i jakie to ma konsekwencje?

13 stycznia 2023

Dobro versus zło, czyli jak wybieramy polityków

Czym się kierujemy wybierając kandydatów na polityków? Czy potrafimy ocenić ich właściwie? A może tylko nam się tak wydaje? Nad problemem pochyliła się grupa naukowców z Instytutu Psychologii Uniwersytetu SWPS.

16 listopada 2022

Media elektroniczne – wsparcie czy przeszkoda w wychowaniu dziecka?

Czy kontakt z mediami elektronicznymi może mieć pozytywny wpływ na rozwój i wychowanie dziecka? Jeśli tak, to w jaki sposób najlepiej je wykorzystać?

16 listopada 2022

Substytut mięsa – wyzwania, wady i korzyści

Naukowcy od dawna pracują nad alternatywą spożywczą dla produktów odzwierzęcych. Czy jednak rzeczywiście wprowadzenie substytutu mięsa byłoby pozbawione wad? Z jakimi jeszcze wyzwaniami musi zmierzyć się świat nauki w tej kwestii?

24 października 2022

Czy optymiści szczepią się chętniej? Zaufanie do szczepień antycovidowych a wiara w utarty porządek świat

Kto i dlaczego miał większe zaufanie do polityki promującej szczepienia przeciw COVID-19?

22 października 2022

Wypalenie zawodowe psychoterapeutów podczas pandemii COVID-19

Psychoterapeuci w wielu krajach zmagają się z wypaleniem zawodowym na skutek pandemii koronawirusa.

22 października 2022

Studiuj grafikę na Uniwersytecie SWPS

O tym, czego w okresie postpandemicznym potrzeba nauczycielom i uczniom, rozmawiamy ze Sławomirem Prusakowskim – jednym z ekspertów Uniwersytetu SWPS zaangażowanym w projekt „Edukacja na czasie”.

10 października 2022

Kurs Matura 2023 – przygotuj się do egzaminu dojrzałości

To pierwszy krok do utworzenia kampusu naszej uczelni w Krakowie.

8 września 2022

Pokazujemy mechanizmy zła. Współpraca Uniwersytetu SWPS i Muzeum Auschwitz-Birkenau

Uniwersytet SWPS i Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu realizują porozumienie o współpracy na rzecz rozwoju badań nad ekonomiką...

4 września 2022

Laureaci programu „Mistrzowski Start” 2022

Wiemy już, kim są tegoroczni laureaci programu stypendialnego „Mistrzowski Start”. Warto było walczyć – 10 wyróżnionych kandydatów rozpocznie na...

8 sierpnia 2022

Uniwersytet SWPS - Strona główna Strona informacyjna o HR Excellence in Research

adres:

ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa

tel. 22 517 96 00, [email protected]

Znajdź nas w mediach społecznościowych:

  • Facebook
  • Instagram
  • LinkedIn
  • X
  • TikTok

© 2021 Uniwersytet SWPS

  • Polityka prywatności
  • Polityka plików cookies
  • Deklaracja dostępności
  • Biuletyn Informacji Publicznej