„Dezinformacja w czasach kryzysu” – kompleksowe opracowanie
Antologia „Dezinformacja w czasach kryzysu” pod redakcją prof. Kariny Stasiuk-Krajewskiej oraz prof. Michała Wenzla stanowi kompleksowe opracowanie tematu. Autorzy poszczególnych rozdziałów analizują proces tworzenia i powielania fałszywych/zmanipulowanych informacji w przestrzeni publicznej z wielu perspektyw: biorą na warsztat wpływ mediów na kształtowanie postaw, badają deepfake i narracje prawicowo-populistyczne dotyczące wojny w Ukrainie oraz szczepień. Prócz tego możemy przeczytać o możliwych skutkach powielania dezinformacji i skutecznych sposobach walki z tym zjawiskiem.
Zniekształcenia informacyjne mają wpływ na nasze życie
Opracowanie stworzone przez ekspertów i ekspertki od lat zajmujących się tematem dezinformacji jest nie tylko kopalnią wiedzy teoretycznej, zawiera także analizę stanu badań na temat świadomości i postrzegania zjawiska w Polsce oraz liczne przykłady medialnych dezinformacji – od propagandowych i wprowadzających w błąd nagłówków poprzez memy i spreparowane dokumenty aż po deepfake'i z użyciem wizerunków znanych osób. Autorzy dowodzą, że zarówno odbiorcy treści, jak i sama branża dziennikarska w ostatnim czasie mierzą się ze skutkami stresu informacyjnego, natłoku wiadomości i presją, by tworzyć kontent jak najszybciej. Skutki takiego stanu rzeczy mogą być katastrofalne dla całych społeczeństw. Sprzyjają bowiem dyskursom wywołującym strach, uprzedzenia i podziały.
Ponieważ gros autorów antologii stanowią naukowcy i naukowczynie z Uniwersytetu SWPS, w książce nie mogło zabraknąć analizy zjawiska dezinformacji z perspektywy psychologicznej. Kto jest najbardziej podatny na zmanipulowane treści? Doktor Jakub Kuś wymienia trzy czynniki sprzyjające akceptacji dezinformacji w wirtualnym ekosystemie: to stronniczość, wyobraźnia i powtarzanie. To właśnie te aspekty okażą się kluczowe również przy omówieniu dostępnych i skutecznych metod walki z manipulacjami.
W niniejszym tomie staramy się przedstawić możliwie najszersze spektrum podejść do analizy dezinformacji. Stanowi ona więc swego rodzaju kompendium metodologiczne. Rozpoczynamy od poziomu ogólnego, czyli od omówienia struktury dezinformacji i mechanizmów powodujących, że jednostka staje się podatna na nieprawdę. Przechodzimy do analiz ilościowych tego zjawiska, by z kolei użyć metod jakościowych. Następnie zajmujemy się wyzwaniami stojącymi przed państwem i społeczeństwem w warunkach pojawienia się przekazu dezinformacyjnego.
Książka „Dezinformacja w czasach kryzysu” [...] jest opracowaniem bardzo wartościowym, przygotowanym na wysokim poziomie merytorycznym. Udowadnia, że rosnący poziom dezinformacji generuje coraz wyższą świadomość badawczą, która daje nadzieję na możliwość uzbrojenia się przeciw skutkom tego zjawiska. Jakkolwiek zawarte w niej analizy i konkluzje budzą najwyższe zaniepokojenie – jeśli chodzi o szybkość oraz siłę społecznego wpływu dezinformacji – to jednak przynosi ona przekonanie, że badacze nie ustają w wysiłkach, by zjawisko to demaskować i rozbrajać, a ich starania przynoszą w tym zakresie realne pozytywne skutki.
Publikacja „Dezinformacja w czasach kryzysu” jest częścią międzynarodowego projektu CEDMO (Central European Digital Media Observatory / Środkowoeuropejskie Centrum Obserwacji Dezinformacji Medialnej) współfinansowanego przez UE oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu pod nazwą PMW w latach 2021-2024.
CEDMO jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce). Prowadzenie badań w ramach CEDMO koordynowane było przez Uniwersytet SWPS.
Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Adam Marszałek przy wsparciu i pod patronatem Uniwersytetu SWPS.
Badaczka mediów i dezinformacji. W pracy naukowej i dydaktycznej koncentruje się na zagadnieniach związanych z teorią komunikacji i mediów oraz aksjologią. Jej zainteresowania badawcze wiążą się z profesjonalizacją branż komunikacji publicznej (zwłaszcza dziennikarstwa i public relations) oraz teorią i metodologią badań dyskursu w ujęciu Foucaulta oraz Laclaua i Mouffe. Jest autorką ok. 70 publikacji naukowych, w tym trzech książek. Kieruje pracami Central European Digital Media Observatory w Polsce oraz koordynuje działalność badawczą całego hubu.
Socjolog. Zajmuje się metodami badań społecznych i postawami politycznymi, a także socjologicznymi aspektami mediów. W pracy naukowej skupia się na tym, jak media kształtują postawy polityczne oraz społeczeństwo obywatelskie. Bada relacje między sondażami przedwyborczymi a marketingiem politycznym. Specjalizuje się również w sondażach opinii publicznej i statystyce. Interesuje się rolą ruchów społecznych w procesach demokratyzacji. Badał związki zawodowe i prawa pracownicze.
Zobacz inne aktualności
