Równość płci w świetle sztuki: Creative Jam 2023
Creative Jam to wyjątkowy hackaton artystyczny, który połączył osoby studiujące Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu oraz University of South-Eastern Norway. Do projektu dołączyły także wykładowczynie, wykładowcy oraz osoby współpracujące z różnych dziedzin branży artystycznej. Przy wykorzystaniu narzędzi komunikacji wizualnej, autorzy i autorki stworzyli unikatowe prace skupione wokół tematu równouprawnienia płci.
Wyzwolone głosy kobiet
Creative Jam 2023 wpisuje się w SDGs, czyli w zbiór 17 międzynarodowych celów ustanowionych przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) w 2015 r., a w szczególności w cel 5, mówiący o równości płci i prawach kobiet.
Inicjatywa ma na celu promowanie dialogu i współpracy między osobami studiującymi projektowanie, z Polski i Norwegii, sprzyjając przy tym wymianie międzykulturowych idei. Korzystając z kreatywnych narzędzi wizualnej komunikacji, takich jak prezentacje wideo, plakaty, infografiki czy kampanie multimedialne, projekt podkreśla kluczową rolę równouprawnienia płci. Jego główną ideą było zwiększenie świadomości społecznej na tematy związane z płcią, promowanie inkluzywności i różnorodności, oraz zachęcanie odbiorców do aktywnego zaangażowania się na rzecz równouprawnienia. Na stworzenie prac każdy zespół miał 72 godziny, co wymagało ogromnej determinacji, kreatywności, i kilku nieprzespanych nocy spędzonych na doskonaleniu swoich prac na kampusie uczelni.
Tak Creative Jam wspominają uczestniczki projektu:
– Praca w tak krótkim czasie była trudnym, ale jednocześnie bardzo satysfakcjonującym wyzwaniem. Miałam okazję wypróbować swoich sił w pracy z zespołem, który składał się z różnorodnych charakterów i doświadczeń. Ponadto, mogłam zmierzyć się z wszelkimi przeszkodami napotkanymi po drodze i nauczyć się je pokonywać bez presji. To, co wyniosłam z tego projektu, to bagaż nowych doświadczeń i poszerzenie horyzontów, których nie byłabym w stanie zdobyć gdzie indziej – mówi Pola Pawlak.
– To były trzy dni, podczas których mój umysł pracował na najwyższych obrotach, a możliwość międzynarodowej współpracy coraz bardziej mnie ekscytowała. Taka okazja nie zdarza się przecież codziennie! – słyszymy od Natalii Gudzińskiej.
– Była to niepowtarzalna okazja, aby przetestować swoje umiejętności myślenia projektowego – dodaje Aleksandra Tobiasz.
Twórczynie, twórcy i ich projekty
Zespół 1: Stina Nordskog, Maria Sofie Weinholdt, Anna Tompol, Aleksandra Tobiasz
„UnmuteHer” to kampania mająca na celu zwalczanie nierówności płci poprzez wzmocnienie głosów kobiet i zmianę społecznych norm w kierunku bardziej sprawiedliwej przyszłości. Kampania pokazuje jak powszechne są nierówności płci, szczególnie w obszarach medycznych, miejscach pracy, w kontekście społecznym, a także w procesach decyzyjnych. Seria plakatów ma zachęcać kobiety do upominania się o swój głos i apeluje do mężczyzn o aktywne słuchanie, bycie sojusznikami oraz wspieranie idei równości. Plakaty, które będą ozdabiać miejsca publiczne, miejsca pracy i placówki edukacyjne, są zarówno estetyczne i przyciągające wzrok, jak i skłaniające do refleksji. Kampania wykorzystuje również media społecznościowe, jednocząc głosy na całym świecie poprzez hasztag #UnmuteHer.
Zespół 2: Pola Pawlak, Emily Furseth Williams, Camilia Sponnich, Lena Wajler
Projekt „Don’t be a hero” opiera się na badaniach dotyczących roli mężczyzn w kontekście walki o równości płci. Zauważono, że częsty błąd mężczyzn polega na próbie „ratowania” kobiet i postrzeganie siebie jako obrońców płci żeńskiej, co utrwala przekonanie o ich słabości i podporządkowaniu. Projekt proponuje zmianę postawy na bycie sojusznikiem, nie bohaterem, aby unikać utrwalania szkodliwych stereotypów. Informacje na temat projektu są szeroko udostępniane poprzez media społecznościowe i za pomocą plakatów, inspirowanych kultowym sygnałem z komiksów i filmów o Batmanie. Celem projektu jest nakierowanie na to, jak realnie wspierać kobiety i skutecznie promować równość płci oraz pokazanie, że bycie „bohaterem” może przynieść więcej szkód niż korzyści.
Zespół 3: Maria Chojnacka, Frida Skotte, Lene Bakeng Gråberget, Wiktoria Kowalczyk, Jakub Smigielski
Projekt koncentruje się na problemie nierównego traktowania kobiet w trakcie diagnostyki medycznej. Niestety, lekarze często ignorują, bagatelizują lub kwestionują objawy swoich pacjentek. Stereotypy związane z płcią wpływają na finalną diagnozę, przedstawiając kobiety jako nadmiernie „emocjonalne” lub „histeryczne” w porównaniu do „stoickich i panujących nad emocjami” mężczyzn. Głównym celem projektu jest rzucenie światła na ten problem i postulowanie uczciwej oraz bezstronnej opieki zdrowotnej dla wszystkich.
Zespół 4: Marta Olszewska, Markus Jarl Renberg, Sigmund Lunde, Karoline Steensland Dahl
Misją projektu jest propagowanie równości płci. Twórczynie i twórcy projektu zaczęli pracę od postawienia sobie istotnych pytań, takich jak: „Jak możemy aktywnie zaangażować ojców w wychowywanie dzieci, ukazując korzyści płynące z tego procesu? W jaki sposób, może się to przyczynić do wprowadzenia realnych zmian?”. Poprzez różnorodne badania, autorki i autorzy projektu starali się uchwycić i pokazać potencjał, jaki tkwi w roli ojców. Projekt uwzględnia także rozbieżności w urlopach tacierzyńskich, szczególnie widoczne między Polską (2 tygodnie) a Norwegią (do 15 tygodni).
W ramach projektu powstała kampania edukacyjna, która podkreśla znaczenie roli ojców w tworzeniu bardziej sprawiedliwego społeczeństwa. Inicjatywa zakłada, że równość płci powinna być ważna dla wszystkich. Promuje ona wizję świata, w którym aktywny udział ojców w wychowywanie dzieci znacząco przyczynia się do lepszej, bardziej inkluzywnej przyszłości. Na plakacie pokazany jest pozytywny wizerunek ojca jako inspirującego, zapewniającego bezpieczeństwo i wsparcie opiekuna.
Zespół 5: Sunniva Sola Bøyesen, Miranda Mordal, Natalia Gudzińska, Michał Sobieraj
Projekt skupia się na tematach tabu związanych ze zdrowiem kobiet. Około 15 proc. kobiet w Polsce i w Norwegii doświadcza depresji poporodowej, która dotyka między 4000 a 8000 matek rocznie. O tematach tabu, takich jak depresja poporodowa, zespół policystycznych jajników, endometrioza i wiele innych, nie mówi się głośno. Z tego powodu kobiety borykające się z tymi problemami, cierpią po cichu. Celem projektu było uchwycenie i przedstawienie konsekwencji z bycia niesłyszalną. Sam plakat jest częścią większej serii, poruszającej inne tematy tabu.
Idea Creative Jam opiera się na założeniu, że oddajemy w ręce osób studiujących projektowanie graficzne i komunikację społeczną ważny społecznie temat i związaną z nim solidną dawkę wiedzy. Ta wiedza następnie jest wykorzystywana podczas 72 godzin kreatywnego hackathonu, aż do wytworzenia ostatecznego rezultatu, którym w tej edycji były projekty społecznych plakatów propagandowych. Zależy nam też bardzo na wymianie międzykulturowej, która poszerza perspektywę. Tym razem polsko-norweskie zespoły skupiły się na temacie równouprawnienia, którego wciąż nie doświadczamy w pełnym wymiarze, i jest to problem globalny. A oczywiste jest, że wszyscy ludzie, bez względu na płeć, powinni mieć pełne prawo do korzystania z dostępnych możliwości i do kreowania nowych. Chcieliśmy, aby międzynarodowe zespoły tegorocznego Creative Jam zrozumiały i w kreatywny sposób zakomunikowały ten istotny społecznie temat. Myślę, że im się to absolutnie udało.
Specjalne podziękowania
- dr Agnieszka Młodzińska-Granek, Wydział Prawa i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet SWPS we Wrocławiu
- dr hab. Theo Sikkes, University of South-East Norway w Drammen
- dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Mariusz Wszołek, Kierownik Katedry Grafiki, Uniwersytet SWPS we Wrocławiu
- dr Marcin Wysocki, Wydział Prawa i Komunikacji Społecznej we Wrocławiu, Katedra Grafiki
- dr Patrycja Sosnowska-Buxton, University of Stavanger, Norwegia
- Prof. Gillian Warner-Søderholm, Zarządzanie Międzykulturowe
- Marianne Bråthen, Graficzka / Business Developer Kvass, Norwegia