Eksperci z USWPS w komisji ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich
W nowo powołanej komisji ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich w Polsce w latach 2004–2024 znalazło się 11 niezależnych ekspertów, w tym dwoje z Uniwersytetu SWPS: prof. Adam Leszczyński i dr Katarzyna Bąkowicz.
Komisja zbada 20 lat historii Polski
Nowa komisja została powołana zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów z 21 maja 2024 r. jako organ pomocniczy szefa rządu. Będzie analizować wpływy rosyjskie i białoruskie w Polsce w latach 2004–2024, szczegółowo badać wydarzenia, które mogły wpłynąć na bezpieczeństwo naszego kraju oraz dokumentować sprawy budzące kontrowersje opinii publicznej.
Członkowie komisji będą korzystać ze wsparcia szeregu ekspertek i ekspertów, w tym prokuratorów w stanie spoczynku specjalizujących się w ściganiu rosyjskich i białoruskich szpiegów. Ze względu na konieczność posługiwania się informacjami niejawnymi komisja będzie pracować dyskretnie, bez obecności mediów. Odpowiednie warunki biurowe i organizacyjne zapewni jej Ministerstwo Sprawiedliwości. Pierwsze posiedzenie komisji odbyło się 5 czerwca 2024 r.
Niezależni specjaliści wybrani przez rząd
Przewodniczącego komisji wyznaczył Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar, prof. Uniwersytetu SWPS, a pozostałych członków i członkinie – premier Donald Tusk oraz poszczególni ministrowie. Na czele komisji stanął gen. Jarosław Stróżyk, szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego. To właśnie on w środę podczas konferencji prasowej ogłosił skład komisji.
Znaleźli się w niej:
- dr hab. Cezary Banasiński, były prezes UOKiK – wyznaczony przez ministra aktywów państwowych;
- dr Katarzyna Bąkowicz – wyznaczona przez ministra finansów;
- płk Paweł Białek, były zastępca szefa ABW – wyznaczony przez ministra spraw wewnętrznych i administracji;
- dr Paweł Ceranka, zastępca dyrektora Biura Archiwum i Zarządzania Informacją w MSZ – wyznaczony przez ministra koordynatora służb specjalnych;
- Tomasz Chłoń, były ambasador w Estonii i na Słowacji, były szef NATO w Moskwie – wyznaczony przez ministra spraw zagranicznych;
- dr hab. Agnieszka Demczuk, prof. UMCS – wyznaczona przez ministra koordynatora służb specjalnych;
- dr hab. Dominika Kasprowicz, prof. UJ – wyznaczona przez premiera;
- dr hab. Adam Leszczyński, prof. Uniwersytetu SWPS – wyznaczony przez minister kultury i dziedzictwa narodowego;
- prof. Irena Lipowicz, była ambasador RP w Austrii i była rzecznik praw obywatelskich – wyznaczona przez premiera;
- dr Bartosz Machalica, historyk i politolog, członek kolegium IPN – wyznaczony przez ministra cyfryzacji;
- dr hab. Grzegorz Motyka, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego – wyznaczony przez ministra obrony narodowej.
Profesor Adam Leszczyński to ceniony komentator życia politycznego
Profesor Leszczyński jest historykiem, dziennikarzem i publicystą, który komentuje życie polityczne i społeczne. Był jednym z założycieli serwisu OKO.press. Regularnie publikował m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Newsweeku”, „Polityce” i „Krytyce Politycznej”.
Jest autorem wielu książek, m.in.:
- „Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1943–1980”,
- „Eksperymenty na biednych. Polityczny, moralny i ekonomiczny spór o to, jak pomagać skutecznie”,
- „No dno po prostu jest Polska. Dlaczego Polacy tak bardzo nie lubią swojego kraju i innych Polaków”,
- „Ludowa historia Polski” – za tę publikację został nominowany do Nagrody Literackiej „Nike”,
- „Obrońcy pańszczyzny”.
Przeczytaj biogram prof. Leszczyńskiego
Doktor Katarzyna Bąkowicz jest ekspertką w dziedzinie dezinformacji
Doktor Bąkowicz naukowo analizuje dezinformację oraz społeczne skutki manipulacji medialnych.
Jest współtwórczynią Central European Digital Media Observatory (CEDMO) – międzynarodowego projektu, który ma na celu zidentyfikowanie głównych źródeł dezinformacji w Europie Środkowej, szczególnie w Czechach, Słowacji i Polsce. Za koordynację działań CEDMO w Polsce odpowiada Uniwersytet SWPS. Dowiedz się więcej o CEDMO
Nasza badaczka jest także asesorką European Fact-Checking Standards Network, członkinią zarządu Rady Reklamy, ekspertką ONZ i kierowniczką Grupy Roboczej ds. Etycznej i Odpowiedzialnej Komunikacji.
Doktor Katarzyna Bąkowicz napisała dwie znakomite książki o dezinformacji:
- „Fake news. Produkt medialny czasów postprawdy”,
- „Dezinformacja. Instrukcja obsługi”.
Polecamy zwłaszcza tę ostatnią pozycję, ponieważ jest w formie przystępnego przewodnika. Nie tylko zawiera definicje najważniejszych pojęć, takich jak fake news, deepfake, cheapfake, clickbait czy hejt, lecz przede wszystkim uświadamia, jak łatwo można samemu paść ofiarą manipulacji oraz daje praktyczne wskazówki, jak się przed tym uchronić.
Dowiedz się więcej o książce „Dezinformacja. Instrukcja obsługi”Przeczytaj biogram dr Bąkowicz
Komisja pomoże zadbać o nasze bezpieczeństwo
Komisja dostarczy organom państwa oraz opinii publicznej rzetelnych informacji zarówno na temat przeszłości, jak i obecnych zagrożeń ze strony Rosji i Białorusi. Będzie przedstawiać premierowi roczne i cząstkowe sprawozdania, a w przypadku podejrzenia, że doszło do naruszenia prawa, powiadomi odpowiednie organy, na przykład prokuraturę.
Uzyskana w ten sposób wiedza przyczyni się do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego Polski. Członkowie komisji zobowiązani są nie kierować się politycznymi i partyjnymi motywacjami, aby ich praca nie stała się narzędziem walki politycznej, na przykład w przyszłych wyborach prezydenckich.
Pierwszy raport już za dwa miesiące
Rozporządzenie nakłada na komisję obowiązek złożenia pierwszego raportu w ciągu 60 dni od rozpoczęcia pracy. Rząd będzie systematycznie informował o wynikach działań komisji.